Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Łacinaijęzykangielskiawspólnotaludzinauki
17
b)wykorzystaniewnaucejakiegośjęzykasztucznego,c)tłumaczenietekstówna-
ukowychorazd)publikowanieczasopismrefraktywnych.Gajdapodkreślał,że
ożywienieneutralnejłacinywXXwiekuniewchodziwrachubę,gdyżjęzykmar-
twyniejestwstaniezaspokoićwszystkichpotrzebnazewniczychwspółczesnej
nauki:
Sądzącpoaktualnejsytuacjijęzykowejwnaucewskaliświatowej,najbardziejpredys-
ponowanybyłbyjęzykangielski.Jednakprzyjęciektóregokolwiekzjęzykówdotejroli
niewydajesięrealne.Nietylkozewzględunakonkurencyjnośćjęzyków(pozycjeję-
zykaangielskiegobędąsięchybajużraczejkurczyły)[sic!].Takiejnobilitacjijednego
zjęzykównaturalnychprzeczykultjęzykównarodowych,względykulturalnojęzyko-
we[…].Wyłączeniejednejzodmianprzezsubstytucjęjęzykiemobcymzubażajęzyk.
Groziłobytozresztąwtargnięciemjęzykaobcegoidoinnychodmian7.
Gajdawskazywałteżnaistotnewzględyekonomiczneipolityczne-kraj,któ-
regojęzykstałbysięmiędzynarodowymjęzykiemnauki,nzyskałbypotężnyoręż
wwalceideologicznej,zapewniamutoteżwpływypolityczne.[…]Aktualnieza-
temżadnezrozwiązańniemaszansnarychłeupowszechnienie.Niepozostaje
więcnicinnego,jaktroszczyćsięowłasnynarodowyjęzyknaukowyiuczyćsię
językówobcych”8.
NapoczątkuXXIwiekusytuacjawyglądajużdiametralnieinaczej,dominacja
językaangielskiegownaucejestobecniebezsporna.AdamPawłowski9progno-
zujenawetdalszywzrostwkomunikacjiświatowejrangijęzykówuważanychza
atrakcyjne(jakpodkreśla,wnajbliższychdziesięcioleciachnajbardziejatrakcyj-
nymjęzykiempozostanieangielski)orazdalszyspadekznaczeniapolszczyzny
wkomunikacjinaukowej.Zjawiskoto,jakpisze,wynikaznutrwalaniasięmono-
lingwalnegomodeluświatowejkomunikacjiuczonych,opartegownajbliższych
dziesięcioleciachnaangielszczyźnie.Tendencjatawidocznabędziewrelatywnym
spadkuliczbypolskojęzycznychpublikacjinaukowych,atakżewewprowadzaniu
napolskichuczelniachstudiówangielskojęzycznych”10.Badaczpiszeteżodena-
cjonalizacjipolegającejnazastępowaniukategoriinarodowychwpodejściudo
języka(czylitraktowaniujęzykajakosymbolutożsamościnarodowejietnicznej)
kategoriąfunkcjonalnościkomunikacyjnejwszerokiejwspólnocieponadnarodo-
wej(czylitraktowaniejęzykajakonarzędziabudującegowspólnotękomunikacyj-
nąludzinieodwołującychsiędokategoriinarodowo-etnicznych)11.
7Ibidem,s.106.
8Ibidem,s.108.
9A.Pawłowski,Językpolski…,s.9-10.
10Ibidem,s.10.
11Ibidem,s.10-11.
