Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Literaturasuahilirozwijasiędynamicznieiwsposóbnieprzerwanyodwielu
wieków.Stanowiprzedmiotrozlicznychopracowańianalizliterackich,atakże
wchodziwobszarzainteresowaństudiówinterdyscyplinarnychpochylającychsię
nadtematykąlingwistyczną,historyczną,antropologiczną,socjologiczną,czyteż
filozoficzną(por.m.in.Blommaert2014,CaplaniTopan2004,Callaci2017aib,
Kresse2007,Kraska-SzlenkiWójtowicz2021,Mazrui2007,Rettová2007).
Wporównaniudoróżnorodnejiwielowiekowejliteraturyustnej,czyteżtra-
dycjipoezjipiśmiennejrozwijającejsięconajmniejodXVIIwieku,powieśćjest
zjawiskiemstosunkowomłodymwtradycjiliterackiejtworzonejwjęzykusuahili.
Zatekstprekursorskizwykleuznajesięutwórpt.Uhuruwawatumwa‘Wyzwolenie
niewolników’JamesaMboteliz1934roku(Khamis2005)1.Zkolei,pionierskim
tekstemnarracyjno-fabularnymautorstwakobietybyłanowelapt.Usinisahau(‘Nie
zapomnijomnie’)autorstwaTanzankiNailiS.Kharusi,opublikowanaw1966roku
wczasopiśmieliterackimKiswahiliwydawanymprzyUniwersytecieDaresSalaam.
Niemaldekadępóźniej,wpołowielatsiedemdziesiątych,drukiemukazałysię
pierwszekrótszepowieścisuahili,którychautorkamisąkobiety.W1975rokuopu-
blikowanazostałajednaznajbardziejznanychicenionychpowieścizatytułowana
Shida‘Problem’autorstwaNdyanaoBalisidyi,atakżeutwórpt.HanaHatia‘On
niejestwinny’MarthyMvungiMlangali.Rokpóźniejswójliterackidebiutmiała
równieżZainabBurhani,wydająckryminałpt.Ulimbo‘Lepnaptaki’.
KolejnejdekadaXXwiekucharakteryzowałasięnajwiększąliczbąopublikowa-
nychtekstówautorstwakobiet.Wlatachosiemdziesiątychukazałysiętrzyutwory
pisarkiZainabMwangi:Kiuchahaki‘Łaknieniesprawiedliwości’z1983roku,
Hibayawivu‘Pamiątkapozazdrości’z1984roku,orazWivuwamumeo‘Zazdrość
męża’z1988roku,atakżedwiepowieściLucyNyasulu:Rabeka(imięgłównej
bohaterki)orazKupendatenasiwezi‘Kochaćdłużejniemogę’,odpowiednio
w1982iw1986roku.Ponadto,swojąkarierępisarkikontynuowaławspomniana
1
Wielubadaczyzwracajednakuwagęnato,iżpodwalinypodrozwójbeletrystykiwjęzykusuahili
położonezostałynaprzełomiewiekówXIXiXX,przezpiśmiennictwohistorycznełącząceelementy
kronikarstwazfikcjąliteracką(m.in.Rollins1983).
