Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
przyczyniłosięzatemdoodtworzenia-wpostacilicznychpublikacji-
tejnnajtragiczniejszejkarty”
4wdziejachnarodużydowskiego.
PowojennyokreswdziejachpolskichŻydów,charakteryzującysię
radykalnymzmniejszeniemichstanuliczbowego,skrajnietrudnympo-
łożeniemmaterialnym(bezdomnością,bezrobociem)ipsychicznym
(poczuciemosamotnienia,wyobcowania,zbędności)orazniezdolno-
ściązprzyczynobiektywnychisubiektywnychdopodjęciawzorem
przeszłościwielotorowejaktywnościwewłasnymśrodowiskuetnicz-
nym,nieogniskowałzrazuuwagiporównywalnejzzainteresowaniem
czasamiwojnyczychociażbymiędzywojnia,itozarównoodstrony
badawczej,jakiczystopoznawczej.
Mimożeziemiepolskiestałysięnajwiększym,wsensiedosłownym
isymbolicznym,cmentarzemnarodużydowskiego,azapaśćdemogra-
ficznaipsychologiczna,wjakiejznaleźlisięocalali,niepozwalaławielu
znichuznaćzarealnyplanodbudowyżyciawtaknaznaczonymmiej-
scu-zwłaszczawperspektywiepowołanianaBliskimWschodziewłas-
nejsiedzibynarodowej-zwolennikówzyskałarównieżopcjapozosta-
niawdotychczasowejojczyźnieiwspółdecydowaniaojejlosach,tym
razem,jakzakładano,jużnarównychprawachzinnymiobywatelami.
ZarównoorędownicyodbudowyżyciawPolsce,jakiafirmancisyjo-
nizmu-wśródnichdopuszczającymożliwośćutrzymaniatrwałego
osadnictważydowskiegowkrajulubjewykluczający-podjęlijednak
dośćszybkoniezwykleożywioną,biorącpoduwagętużpowojennewa-
runki,działalnośćwramachżyciazbiorowego
5
.Wpasowali-zobli-
gowaninietylkoliczebnościąikondycjąreprezentowanychprzezsiebie
4AŻIH,CŻKH,sygn.303/XX/37,SprawozdaniedyrektoraCŻKHF.Friedmana;
ArchiwumInstytutuPamięciNarodowej(dalejAIPN),sygn.GK162/1114,Pismo
dyrektoraCŻKHF.FriedmanadoKomisjiGłównejdlaBadaniaZbrodniNiemiec-
kichwPolsce,16września1945r.;tamże,PismodyrektoraCŻKHF.Friedmanado
KomisjidlaBadaniaZbrodniNiemieckich,31października1945r.
5Wyborytożsamościowe,ideoweipolitycznepolskichŻydówpoZagładziebyły
silniesprzęgniętezichkondycjąpsychiczną,społeczną,fizycznąimaterialną.Bez
odwołaniadoniejpowojennychwyborówdokonywanychprzezludnośćżydow-
skąniedasię,zdaniemEwyKoźmińskiej-Frejlak,wpełniczytelnieprzedstawić.
E.Koźmińska-Frejlak,Kondycjaocalałych.Adaptacjadorzeczywistościpowojen
nej(1944-1949),[w:]NastępstwazagładyŻydów.Polska1944-2010,red.F.Tych,
M.Adamczyk-Garbowska,Lublin2011,s.126.