Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
POLITYKACARATUWKRÓLESTWIEPOLSKIMWOBECSZKOLNICTWAŻEŃSKIEGO...
27
wym.74Jedyniereligiinauczanopopolsku.Powoływanosięprzytymnaochro-
prawmniejszościnarodowych,zamieszkującychKrólestwo.75Tworzenieszkół
mieszanychbyłooczywiściemanewremtaktycznym.76Wlutym1869rokuznie-
sionojużtylkoformalnypodziałszkółwedługnarodowościacarzarządził,aby
zpoczątkiemrokuszkolnego1869/70wewszystkichpolskichgimnazjachipro-
gimnazjach,adwalatapóźniejtakżewszkołachśrednichniemieckich,językiem
wykładowymbyłwyłączniejęzykrosyjski.77Równieżlekcjejęzykapolskiego
byływykorzystywanedolepszegopoznaniajęzykarosyjskiegoodbywałysię
porosyjsku.78
Gimnazjamęskieskładałysięz7klasjednorocznych,natomiastnaukawpro-
gimnazjachmęskichtrwała4lata.Klasyprogimnazjalneodpowiadałyczterem
pierwszymklasomgimnazjalnym.Wgimnazjachklasycznychuczononastępują-
cychprzedmiotów:religii,językapolskiego,językarosyjskiego,językaniemiec-
kiegolubfrancuskiego,łacinyigreki,matematyki,fizykizkosmografią,historii
powszechnej,historiiPolskiiRosji,geografiiCesarstwaiKrólestwaPolskiego,
historiinaturalnej,kaligrafiiirysunku.Możnateżbyłouczęszczaćnazajęcianad-
obowiązkoweześpiewuigimnastyki.79Wmęskichgimnazjachrealnychprzez
pierwsze3lataobowiązywałtakisamprogramnauczaniajakwgimnazjachkla-
sycznych.Ulegałzmianiedopierowczterechnastępnychklasach.Szerzejoma-
wianozagadnieniazmatematyki,fizykęzkosmografią,historięnaturalnązdo-
datkiemchemiiorazgeografięRosjiiKrólestwaPolskiego.Dużowęższyzakres
miałynatomiastłacinaihistoriapowszechna.Zamiastjęzykagreckiegouczono
rysunkutechnicznego.Wtymsamymzakresie,cowgimnazjumklasycznymna-
uczanonatomiastjęzyków:polskiego,rosyjskiego,niemieckiegolubfrancuskie-
goorazhistoriiPolskiiRosji.80Absolwencigimnazjówrealnychmielizamknię-
tydostępnauniwersytety.
Ustawaz1866rokuwprowadziłateższeregzmianwszkolnictwiedladziew-
cząt.81M.Milutinsądził,żenależywiększąuwagęzwrócićnakształceniedziew-
czątiponownieutworzyćżeńskieszkołypubliczne,abyniepozostawićtejsprawy
wrękuprywatnym,tj.właścicielipensjiżeńskichlubklasztorów.82Samcarzwró-
ciłuwagęnakoniecznośćrozwijaniarządowegoszkolnictważeńskiegodającego
74R.Kucha:Gimnazjummęskie…,s.121.
75E.Staszyński:Politykaoświatowa...,s.16.
76Tamże,s.17;K.Poznański:Reforma…,s.313.
77A.Próchnik:Rusyfikacja...,s.17–18;W.Korotyński:Losyszkolnictwa...,s.76.
78E.Staszyński:Politykaoświatowa...,s.51–52;J.Wołyński:Wspomnienia...,s.62.
79R.Kucha:Gimnazjummęskie...,s.120.
80W.Korotyński:Losyszkolnictwa...,s.68,K.Poznański:Reforma…,s.308.
81UkazNajwyższyoGimnazjachiProgimnazjachŻeńskichwKrólestwiePolskim,Dziennik
PrawKrólestwaPolskiego,t.62,Warszawa1864,s.361–365.
82K.Poznański:Reforma…,s.280.PodobnegozdaniabyłD.Tołstoj.Zob.:RaportMinistra...,
s.281.