Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StanisławLeszekStadniczeńko
jednostek,leczwspólnotąrodzinnychpowiązań.Społeczeństwosięgawięcdo
osobyludzkiejnieprzezjednostkę,leczprzedewszystkimprzezrodzinę.Niema
wiecsensustricteproblemówspołecznychodnoszącychsiędojednostki,lecztylko
dorodzin.
Interesspołecznyprzemawiawięczadowartościowaniemrodzinyprzezpoświę-
ceniejejspecjalnegoaktunormatywnegoregulującegoprawarodzinyiprawa
wrodzinieosadzonenakoncepcjiprawaosobowego.Docenianierelacyjnych
iosobowychpodstawprawajestwróżnychujęciachwfilozofiiifilozofiiprawa
oddawnaobecne.Urzeczywistnianieprawawdziałaniuczłowiekajakourzeczy-
wistnienieosobyjesturzeczywistnieniemjednejponadindywidualnejistoty1.Tak
pojmowanajednostkaludzkajestzarównosubstancją,jakiformalnierozumianą
relacją,ideąprawa,sprawiedliwościiprawdy,stajesięideąosobowoiprocedu-
ralnierozumianegoczłowieka2,pojęcieczłowiekamabowiemcharaktergeneralny.
Odnosisiędojegonatury,którajestgeneralna,określającawszystkichnależących
dogatunkuhomosapiens.Pojęcieosobyodnosisięnatomiastzawszedookreślo-
negoindywiduum,dobytuistniejącegowswejjednostkowejegzystencji.
Dzieciństwojestczasemustalaniasięskłonnościnacałeżycie.Nieprawdąjest,
żedzieciznajdująsięnaetapienprzed-pełnią”człowieczeństwa,bowiemsąjego
pełniąwpodobnymwymiarzejakdorosły,leczjedynieinnymiwłaściwościami
opisywaną.Człowieczeństwodzieckaokreślanejestjakoświatmikrosfery,aczło-
wieczeństwodorosłegojakoświatmakrosfery.Celerodzicielstwadająsięłatwo
określić.Chodzioto,abywychowaćmądrych,zdrowychfizycznieiemocjonalnie
ludzi,którzybędąpotrafiliwykształcićwsobiewiaręwewłasnesiłyorazbędą
posiadaćprzeświadczenieocelowościswegożycia.Warunkiemwstępnymjest
uznanie,żedziecimająpewneprawa,azadaniemrodzicówjestzabezpieczenie
urzeczywistnieniaowychpraw.Zpunktuwidzenianaukspołecznychrodzina
jakowspólnotażycianiejestspecjalniepowołanąinstytucjąjaktojestwprzy-
padkuinnychinstytucjipowołanychdlacelówwychowania.Niewątpliwymjest,
iżrodzinajestniezbędnąspołecznościążyciastanowiącśrodowisko,wramach
któregodokonujesięwychowanie,gdziewłaśnieczłonkowierodzinysąpierw-
szymiosobaminapotykanymiprzezdzieckoprzychodzącenaświat.Rodzina
topomostpomiędzyosobąispołeczeństwem,zaśjejinstytucjonalnycharakter
zawierasięwtym,iżzbudowanajestnainstytucjimałżeństwa,którajestjednostką
prawną,społecznąigospodarczą.Towspólnotaosób,którejfundamentem,zada-
niemicelemjestmiłość,rozwijającasięidoskonaląca,stającasięszkołąpartner-
stwa,lekcjążycia,człowieczeństwa,twórczychsytuacjiwychowawczych.Troska
jestczęściąrelacjitworzonychwrodzinieispołeczeństwiepoprzezśrodowisko
1M.Piechowiak,Wposzukiwaniuontologicznychpodstawprawa.ArthuraKaufmannateoria
sprawiedliwości,PolskaAkademiaNauk,Warszawa-Poznań1992,s.20,95.
2J.Stelmach,R.Sarkowicz,Teoriaprawa,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kra-
ków2001,s.142.
14
