Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
„KazikŻuchowicz”
•
WandaGertz,córkaJanaiFlorentynyzJohnów,przyszłanaświat13
kwietnia1896rokuwWarszawie1.Niemieckienazwiskobyłospadkiem
posaksońskichprzodkachvonSchlissGertzach,którzywXVIIIwieku
przybylizSaksoniinaziemiepolskie2wrazzdynastiąWettynów.Rodzi-
naGertzówznalazłasobiemiejscewnowejojczyźnie–niewahającsię
ryzykowaćżycia,dzieliłanadobreizłelosykraju.JanGertz,uczestnik
powstaniastyczniowego,wychowywałdzieciwduchuwalkoniepodle-
głośćPolski.Wdomurodzinnymczęstozbieralisiępowstańcywspomi-
nającwalkiisnującwizjęwolnejPolski.MałaWandaoddzieckażyła
opowieściamiowalceszlachetnej,rycerskiej.Interesowałojąwszystko
comiałozwiązekzwojskiemisłużbąwojskową.Ukresużyciawspomi-
nała:„Odnajmłodszychlatdziecięcych,niewiemdlaczego,największe
mojezainteresowaniaimarzeniaskupiłysięnawojskuiowojsku.Jako
pięcioletniadziewczynkaniebawiłamsięnigdylalkami,ajedynieżołnie-
rzami,którychmiałamniezliczonąilość.Mającrodzeństwostarszewie-
kiemprzebywałamwtowarzystwiebratastarszegooczterylata.Znim
toizjegokolegą–rówieśnikamibawiliśmysięstalewwojsko,aczasem
wpodróżelubRobinsona.Jakojedynadziewczynkawtowarzystwiesa-
mychchłopcówbyłamwykorzystywanadoróżnychpośledniejszychról
wzespołowychzabawach.GdybawiliśmysięwRobinsona–byłamprze-
ważniePiętaszkiem,gdybawiliśmysięwwojsko–rekrutem,gdyż
wowymczasiebyłoniedopomyślenia,abydziewczynkamogłabyćżoł-
nierzem”3.
1
Częstomylniepodawanodatę16kwietnia1896r.
2
T.Strzembosz,OddziałyszturmowekonspiracyjnejWarszawy1939-1944,Warszawa
1983,s.38.
3
StudiumPolskiPodziemnej,Londyn(dalejSPP),sygn.TP
.1/35,WandaGertz.Wan-
da,Marzeniadziecięce(odpiszrękopisu)(aktaSPPsąbezpaginacji,niektóredo-
kumentyposiadająpaginacjęautorską).
11