Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
I.WARSZAWIANKA
-PIEŚŃPOWSTANIALISTOPADOWEGO
WbogatejliteraturzewspomnieniowejpoświęconejWyspiańskie-
muznajdujemyrelacjęzbrzemiennegowskutkizdarzenia.Zenon
Parvi,kuzynpoety,pisze:
PrzeddrugimwyjazdemzagranicęWyspiański,którybyłbardzoto-
warzyski,bawiłraznapewnymprywatnymzebraniu.Pokolacjigoście
przeszlidosalonu,ajednazpań(nieżyjącajużdzisiajpannaBochen-
kówna,siostraśp.profesoradraLeonaBochenka)usiadłszyprzyforte-
pianie,zaczęłagrać.Pokilkuodegranychutworachzagrałap.B.Warsza-
wiankę,agdyposilnychakordachprzeszładopianissima,zebraniza-
częlinucić:
Lećnaszorlewgórnympędzie,
Światu,Polsce,sławiesłuż!
Ktozwycięży,wolnymbędzie,
Ktoumiera,wolnymjuż!
Pośpiewiezebraniprowadzilidalejswobodnąrozmowę,tylkoWy-
spiańskistałjakwryty,wpatrzonywokno.Pozatymoknem,podwraże-
niemmuzykiisłówśpiewanych,widziałto,czegobyżadeninnyśmier-
telnikzobaczyćniebyłwstanie.Widziałogromne,białe,śniegiemzasła-
nepole,poktórymwdniu25lutego1831dywizjaŻymirskiegoszłana
śmierćpewną,posłanafatalnymrozkazemgeneraławcylindrzeipele-
rynie...Chłopickiego.Wizjąumysłuwskrzeszonanatlesłówpoetyfran-
cuskiegoDelavigne’a,powstałapiękna,choćgrozębudzącaWarszawian-
kaWyspiańskiego.Ozrodzeniupomysłutegodramatuwowejchwili
opowiadałmipóźniejautor,gdymnie,pierwszemu,odczytałtenutwór
pewnegoranka,siedzącnaławcenaprzeciwnSokoła”krakowskiego.1
si11Z.Parvi,ZewspomnieńoWyspiańskim,nNowaReforma”,2XII1907,nr555.
