Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
160
–Dolussemperpraestatur–działaniewzłym
zamiarzezawszezobowiązujedoświadczenia
Dolusomnimodopuniatur(D.44,4,11,1)
–działaniewzłymzamiarzezawszemusibyć
ukarane
Art.473§2KC:Nieważnejestzastrzeżenie,
iżdłużnikniebędzieodpowiedzialnyzaszkodę,
którąmożewyrządzićwierzycielowiumyślnie.
Podobnie:§276ust.3BGB.
170
–D.40,9,12,1(Ulpianwksiędze6
Ocudzołóstwie).Stądjestzakazane,bykobieta,
którasięrozwodziwyzwoliłalubzbyłajakie-
gokolwiekzeswychniewolników.Gdyżsłowa
ustawytaktookreślają,żekobietaniemoże
wyzwolićlubzbyćniewolnika,którybyłdojej
usług,czytowpolu,czyteżnaprowincji.To
jestwprawdziebardzotwarde,lecztaknapi-
sanowustawie(quodquidemperquamdurum
est,seditalexscriptaest)
–durumest,seditalexscriptaest–jestto
twarde,aletakzostałanapisanaustawa
Duralex,sedlex
(adD.40,9,12,1)–twardeprawo,leczprawo
180
E
–Actoriincumbitonusprobanidi–ciężardowo-
duobciążapowoda
Eiincumbitprobatio,quidicit,non
quinegat(D.22,3,2)–ciężardowodu
spoczywanatymktotwierdzi,anienatym
ktozaprzecza
–probatioincumbitei,quidicit(Everardi,Loci
argumentorumlegales,6,1)–ciężardowodu
spoczywanatymktotwierdzi
–eiquiaffirmat,noneiquinegat,incumbit
probatio(formamaksymyużywanawcommon
law)–ciężardowoduspoczywanatymkto
twierdzi,anienatymktoprzeczy
Wopiniirzecznikageneralnegoz12.03.2002r.
(sygn.C–379/00)pytanieoobowiązywanie
regułyduralex,sedlexstałosiępunktemwyjścia
rozważańnaddopuszczalnościązłagodzeniaod-
powiedzialnościzanaruszenieprzepisówcelnych
będącejnastępstwembłędu;
WyrokNSAz27.09.2005r.(sygn.IIGSK148/05)
ilustrujepraktykęwykorzystywaniaomawianej
regułydlawyrażeniazasadnościzastosowania
surowejsankcji,jednoznaczniewynikającejzob-
wiązującegoprawa.Wpowołanymwyrokubyło
niącofnięciezezwolenianasprzedażnapojów
alkoholowychnawetwprzypadkujednorazowe-
gonaruszeniazasadichsprzedaży.
Art.6KC:Ciężarudowodnieniafaktuspo-
czywanaosobie,którazfaktutegowywodzi
skutkiprawne.
Podobnie:art.74§1i175KPK;
Rzecznikgeneralnywopiniiz1.04.2008r.
(sygn.C-468/06iC-478/06)rozważając
prawneaspektyprowadzeniapostępowania
przypomniał,żenkażdyzuczestnikówdebaty
przedstawiadowodystosownedopozycjijakiej
broni,zgodniezestarymłacińskimprzysłowiem
eiincumbitprobatioquidicit,nonquinegat”.
–reusinexceptioneactorest(D.44,1,1)–
pozwanywzakresiepodniesionegozarzutu
procesowegojestpowodem.Oznaczato,żena
pozwanymciążyobowiązekudowodnieniapod-
niesionegoprzezniegozarzutuprocesowego
190
–Emptorreilocataepotestexpellereconducto-
remantetempus,nisialiudconvenitintereum
etvenditorem–kupującymożepozbawićna-
jemcęrzeczyoddanejwnajemprzedupływem
terminunajmu,gdynicinnegonieuzgodniono
międzynim,asprzedawcą
Emptiotollitlocatum(D.19,2,25,1)
–kupnouchylanajem
Wzłagodzonejformie:art.678§1KC:Wrazie
zbyciarzeczynajętejwczasietrwanianajmu
nabywcawstępujewstosuneknajmunamiej-
scezbywcy;możejednakwypowiedziećnajem
zzachowaniemustawowychterminówwypo-
wiedzenia;
Zgodniezmaksymą:art.1743CC;art.261
ust.2OR.
Odmiennie:§566BGB.
Rozdział1.Historiaitradycjaprawarzymskiego
warsztatyprawnicze
19
