Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
CzęśćI:Muzykaijejwartości...
licznej,atakżekulturyszerokorozumianejwantropologicznymsensie”2.Jerzy
Kmitazkoleidefiniujekompetencjękulturowąjako„wszystkieregułyinterpre-
tacjikulturowejstosowaneprzezdanąjednostkęprzypodejmowaniuczynności
kulturowychlubichinterpretacji”3.Zaczynnośćkulturowąuznajezaś
„działanieracjonalne,nastawionenainterpretację,dlaktóregoistniejesystem
regułinterpretacjikulturowej”4.
Kompetencjakulturowamożebyćteżrozpatrywanazewzględunaróżnejej
rodzaje1jakokompetencjajęzykowa,literacka,artystyczna.„Kompetencja
artystyczna,atakżekompetencjamuzycznaczyliterackarodzajamikompe-
tencjikulturowej,podobniejakmalarstwo,muzykaczyliteraturastanowią
dziedzinykulturysymbolicznej”51pisałwroku1959BasilBernstein.
Kompetencjakulturowastanowićmożezatemprzedmiotbadańpodejmowa-
nychwramachróżnychdyscyplinnaukowych.Cowięcej,przywołanedefinicje
wskazująnamożliwośćinterdyscyplinarnegoujęciaproblemu.
Muzykaakompetencjajęzykowa
Jeślimuzykęrozumiećbędziemy1jakczyniczęśćmuzykologów1jako
rodzajpewnegojęzyka,todefinicjakompetencjijęzykowejmożeokazaćsię
przydatnanagruncie„sztukidźwięków”(przynajmniejwpewnymzakresie).
Wyjdźmyzatemodniej.
InteresującąkoncepcjękompetencjijęzykowejsformułowałNoamChomsky.
Zajednązpodstawowychjejcechuznałonzdolnośćtwórczegoposługiwania
sięjęzykiem(aniejedyniemechanicznegonaśladownictwajęzykowychzwro-
tów).Konstrukcjezdaniowejakopośredniekonstrukcjemyślowemająswojeza-
korzenieniewgłębokich,wrodzonychcechachumysłuludzkiego6.Chomsky
jednakniestetywyabstrahowałzdolnościjęzykoweodkontekstuspołecznego,
cojestistotnąwadąjegokoncepcji.
DellHymes7,któryzająłsiękrytykąkoncepcjiChomsky’ego,poszerzył
polepojmowaniakompetencjijęzykowejoperspektywęspołeczną.Wskazałna
2Ibidem,s.192.
3J.Kmita:Zmetodologicznychproblemówinterpretacjihumanistycznej.Warszawa1981,
s.37139.
4A.Matuchniak-Krasuska:Wiedzaosztuce...,s.191i193.
5B.Bernstein:LanguageandSocialClass.„TheBritishJournalofSociology”1959,
No.4,Vol.11,s.194.
6Por.L.Korporowicz:Kompetencjakulturowajakoproblembadawczy.„Kultura
iSpołeczeństwo”1983,nr1,s.36,atakże:N.Chomsky:LanguageandMind.NewYork
1968,s.10.
7D.Hymes:WhyLinguisticsNeedstheSociologist.„SocialResearch”,Winter1967.