Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
objawieniemanielskim43legitymujesięproweniencjąbiblijną,adotyczyważnych
bohaterów,zarównostaro-,jakinowotestamentowych44.Mamytuzatemdoczy-
nieniazistotnymnawiązaniemdoPismawsferzeinwencyjnej.Przedstawiając
przyjścienaświatMaryinawzórnarodzinsławnychosobistościbiblijnych,apo-
kryfistapodnosiwiarygodnośćswejnarracji(narratioverisimilis),jakrównieżjej
jasność(narratioaperta).Paralelne,spetryfikowanemotywy,pochodzącezBiblii
irównieżobliczonenawzmocnieniemiarodajnościopowiadania,występująbar-
dzoczęstowpiśmiennictwiehagiograficznym45.Motywobjawieniaanielskiego
wiążesięorganiczniezliniątematycznąutworu,azatemcharakteryzujesięspo-
istościąwstosunkudojegoświataprzedstawionego.Ponadtodziękiniemuświat
przedstawionyrozwijasięwczasie-uznaćgozatemnależyzadynamiczny.Ce-
chujesięontakżedużymstopniemobiegowości46.
KolejnąaluzjędoPisma,napłaszczyźnienietyleinwencyjnej,ileraczejelo-
kucyjnej,stanowiąsłowa:nprzyszedłczasAnnie,iżbyswojpłodporodziła”
,oraz:
ntagodzinaporodzeniawielebnegodzieciątkaprzyszła”
.Apokryfistaprzywołu-
jewnichjednązbiblijnychkoncepcjiczasu,nazywanągreckimmianemkairos,
aoznaczającą,jakpodajeKazimierzBukowski,nczasokreślony”
,nodpowiednimo-
ment”
.Wplanachzbawieniabowiemkażdarzecz,każdewydarzeniemaswójczas
kiejrozpaczy(por.RPI,s.2,4,6,8).
43
H.Krauss(Skrzydlatesłowabiblijne.Słownikzwrotówbiblijnych,tłum.ioprac.P
.Pachciarek,
Warszawa2001,s.3)podaje,iżwedleBibliianiołowiebylipośrednikamiobjawieńBożychalbopo-
słańcamiBożymi(szerzejotymw:ibidem).K.RahneriH.Vorgrimler(Małysłownikteologiczny,
tłum.T.Mieszkowski,P
.Pachciarek,wstępA.Skowronek,wyd.2,Warszawa1996,s.14)piszą,iż
anioł(gr.angelos-zwiastun)oznaczaodśredniowieczaponadludzką,stworzonąistotę,nczystego”
ducha.Pismozakładaistnienieistot,którestosowniedoswoichzadań,wygląduczystosunkudo
Boganazywasięnaniołami”-zwiastunami,nmężami”
,nwojskiemJahwe”
,nwojskiemniebieskim”
.
WczasachponiewolibabilońskiejuważanojeprawiezansynówBożych”
,nistotyBoskie”
,nksiążęta”
,
nmoce”
,nduchy”
,którealbopozbawionesąciała,albomająciałotylkopozorne.Zjawiająsięjako
pomocnilubkarzącywysłannicyBoga,przydzielanisąposzczególnymludziomczyposzczególnym
narodom,noszączęstowłasneimiona.D.ForstnerOSB(op.cit.,s.328)podaje,żeaniołowie,jako
czysteduchy,niemająciała;gdyukazująsięludziom,oczymniejednokrotniemówiPismoŚwięte,
przybierająpostaćludzką.
44
Wszystkienaszecytatyiodsyłaczebiblijnepochodząz/odsyłajądonastępującychedycji:Biblia
Tysiąclecia.PismoŚwięteStaregoiNowegoTestamentuwprzekładziezjęzykóworyginalnych,oprac.
ZespółBiblistówPolskichzinicjatywybenedyktynówtynieckich,wyd.3popr.,Poznań-Warszawa
1988(dalej:BT);BibliawprzekładzieksiędzaJakubaWujkaz1599r.,transkrypcjatypunB”oryginal-
negotekstuzXVIw.iwstępyJ.Frankowski,wyd.5,Warszawa2000(dalej:BJW).Natematobjawień
anielskichtowarzyszącychnarodzinomważnychosobistościbiblijnychpor.:BT,Rdz18,9-15(Izaak);
Sdz13,2-24(Samson);Łk1,11-20(JanChrzciciel);Łk1,26-38(JezusChrystus).
45
Por.np.:nRemigiusz,znakomitydoktorichwalebnywyznawcaPański,urodziłsięzapowiedziany
wnastępującysposóbprzezpewnegopustelnika.GdymianowiciecałaprawieFrancjacierpiałaprze-
śladowaniezestronyWandalów,pewienświątobliwypustelnik,którystraciłwzrok,wczęstychmo-
dlitwachbłagałPanaopokójdlaKościołagallickiego.IotoukazałmusięwwidzeniuaniołPański,
irzekł:Pewnakobieta,któranazywasięCylina,urodzisynaimieniemRemigiusz,atenuwolniswój
ludodnapaścizłychludzi.Ocknąwszysięzzachwycenia,pustelnikpospieszyłnatychmiastdodomu
owejCylinyiopowiedziałjejoswymwidzeniu”(JakubdeVoragine,Legendanadzieńśw.Remigiu-
sza,[w:]idem,ZLP,s.99.Por.także:K.Kiszkowiak,Wkręgutopikihagiografcznej...,s.134-135).
46
Por.J.Sławiński,Motyw,[w:]M.Głowińskiiin.,STLit,s.325-326.
17
