Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Rodzinajakośrodowiskorozwojudziecizniepełnosprawnościami
dzieckonietego,coonojużumiesamodzielnierobić,aletego,czegojeszcze
nieumie,alemożezrobićdziękiodpowiedniejpomocyiukierunkowaniu.
Nauczaniepowinnowyprzedzaćprocesyrozwojowe,budzićje.
Istotnącechąnauczaniajestto,żetworzyonostrefęnajbliższegorozwojudziecka,
czylidajepoczątekwieluwewnętrznymprocesomrozwoju,uruchamiaikształtuje
teprocesypoczątkowodostępnedzieckutylkowsferzeobcowaniazotoczeniem
iwspółpracyzinnymiludźmi,aźniej,poprzejściurozwojuzewnętrznego,stają-
cesięwewnętrznymdorobkiemsamegodziecka(Wygotski1987,s.897).
Nauczaniezorientowanenadojrzewającefunkcjepsychicznewspomaga
rozwójdzieckanawielesposobów.Kiedydorosłyprzypominadziecku
oczymś,totymsamympomagamuwydobyćzpamięciiwykorzystaćte
aspektyprzeszłychdoświadczeń,któresąniezbędnedowykonaniazada-
nia,aktórychdzieckosobienieuświadamia.Wskazując,któreelementy
zadaniasąważne,dorosłyukierunkowujeuwagędzieckaipomagamu
zdecydować,jakiedziałanienależypodjąć.Kiedydorosłyzwracauwagę
dzieckanato,cojużzostałowykonaneiprzypominaoceludziałania,to
pomagamuutrzymaćkierunekdziałania.Dzielączłożonezadaniena
mniejszeiłatwiejszedoopanowaniaczęści,dorosłypomagadzieckuwy-
kryćzasadę,wedługktórejnależyjewykonywać.Chwaląc,sygnalizuje
dziecku,żepodjętedziałaniejestsłuszne,ajednocześniezachęcadojego
kontynuowania.Choćbezpośrednimcelemwymienionychzachowańjest
pomaganiedzieckuwcodziennychczynnościach,tomająoneistotny
wpływnarozwójdziecka.Służąoneorganizowaniuistrukturyzowaniu
działańdzieckapodkierunkiembardziejdoświadczonegopartnera.
Pomagającwnadawaniustrukturyzadaniu,którymdzieckosięzajmujepartner
pomagamuwrealizacjidziałania,doktóregosamoniejestzdolneażdoczasu,gdy
zaznajomisięzwymaganiamistawianymiprzezzadaniewstopniupozwalającym
nawyrobieniesobieodpowiedniejbiegłościipodjęciepróbysamodzielnegowyko-
naniadanejczynności(Wood2006,s.89).
Tegotypudziałaniaozewnętrznymispołecznymcharakterzedziecko
stopniowointernalizuje.Nauczająceoddziaływaniapartnerówsąźródłem
doświadczeń,któreformująprocesyumysłowejsamoregulacji.
Zprzedstawionychinformacjiwynika,żepierwszyminauczycielami
dzieckasąnajczęściejrodzice,początkowazaśnaukaodbywasięwtoku
spontanicznychinaturalnychinterakcjimatka-dziecko.Rodzicepomagają
dzieckurozwiązywaćzadania,posługującsięstrategiami,którychcharakter
zależyodistotyzadaniaorazodwiekuizdolnościdziecka(Freund1990;
Saxeiin.1984).Początkowodzieckonierozumieistotyzadaniaicelu,do
któregomadążyć.Dlategomatkaprzejmujeinicjatywęipełnirolęmodela.