Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Innowacjespołecznewteoriiipraktycebadawczej
21
nowychidei(produktów,usług,modeli)stanowiącychodpowiedźnaspołecz-
nepotrzebyikreującychnowespołecznerelacjelubwspółpracę”(European
Commission,2013,s.6).
Analizatylkotychdwóchujęćdefinicyjnychukazujepodstawoweróżnice
wpostrzeganiuinnowacjispołecznych.Pierwszaodnosisiędotego,czystano-
wiąoneodpowiedźnaproblemyspołeczne,czyteżmożespołecznepotrzeby
(którepojęciemszerszymiopatrzonymzupełnieinnąkonotacją).Krytycy
ujęciaproblemowegozauważają,zapomocąinnowacjitrudnowyelimino-
waćzłożonyproblemspołeczny,sukcesemmożebyćjedyniejegozredukowa-
nie(Evers,Ewert,2014,s.16).Ponadtopostrzeganieinnowacjispołecznych
przezpryzmatinstrumentówdorozwiązywaniaproblemówspołecznychmoże
generowaćzałożenie,zawszeichwdrożeniemusidoprowadzaćdoosiągnię-
ciakonkretnegorezultatuwpostaciusługiczyproduktu,służącychichroz-
wiązaniu(por.Kwaśnicki,2015).TakieargumentypodnosimiędzyinnymiCa-
jaiba-Santana(2014,s.44).Jednakzdrugiejstronyproblemspołecznyłatwiej
dostrzecizoperacjonalizować,przyjmującjednocześnie,odnosisięondo
niezaspokojonychpotrzebspołecznych(Unceta,Castro-Spila,GarciaFronti,
2016,s.194).Potrzebyspołeczneszersząkategoriąpoznawczą.Ichprzy-
kłademmożebyćbudowaplacuzabaw,przywróceniezlikwidowanychpołą-
czeńkolejowych,upowszechnienieinternetu,awtychprzypadkachinnowacje
społeczneniemusząmiećzastosowania.Niektórzybadacze(zob.Oosterlynck
iin.,2013),próbującprecyzyjniejokreślićrodzajpotrzebspołecznych,naktó-
remogąodpowiadaćinnowacjespołeczne,używająokreślenia„potrzebypod-
stawowe”-otwierająjednakkolejnądyskusjęnatematichdesygnatów(zob.
Zajda,2016).
Wartorównieżzwrócićuwagę,krytycyujęciaproblemowego,wtymCa-
jaiba-Santana,pomijająfaktistnieniaróżnegorodzajuinnowacjispołecznych.
Obokinnowacjiprocesowych(process-orientedsocialinnovations),ukierunko-
wanychmiędzyinnyminazmianynorm,wartości,społecznychpostaw(cze-
goprzykłademinnowacjetransformacyjne,szerokoanalizowanewjednym
znajciekawszychprojektówdotyczącychtegorodzajuinnowacji-projekcie
oakronimieTRANSIT-„TransformativeSocialInnovation”6),istniejąin-
nowacjeproduktowe(goal-orientedinnovation),którychcelemjestwła-
śniewprowadzeniekonkretnejusługiczyproduktu(Grimmiin.,2013,s.438;
Nicholls,Simon,Gabriel,2015,s.2;Shier,Handy,2015).
Drugaróżnicawzaprezentowanychdefinicjachodnosisiędopostrzegania
innowacjispołecznychalboprzezpryzmatnowatorstwa,albonowości.Oba
terminyzjednejstronykrytykowane,zdrugiejpermanentnieużywane.Co
prawdawGuidetoSocialInnovation(EuropeanCommission,2013)podkreśla
się,nowośćpowinnabyćrelatywizowana,odnoszonadodanegokontekstu
6
Projektpoświęconomiędzyinnymiprocesowizmianywrelacjachspołecznych,wtymdomi-
nującychinstytucjiistruktur(zob.TRANSIT-TransformativeSocialInnovationTheory,b.r.).