Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
WPolscebadańdotyczącychinnowacjispołecznychjestmało.Innowacje
stanowiłycoprawdaprzedmiotzainteresowaniasocjologówjużwlatachsie-
demdziesiątychXXwieku,leczodnosiłysięonedozmiantechnologicznych
iorganizacyjnychwrolnictwie(Turowski,Burnus,1970;Gałęski,1971;Makar-
czyk,1971).Zainteresowaniewzbudzałorównieżwdrażanieinnowacjizapo-
mocąeksperymentówspołecznych(Sułek,1977).Dziśproblematykainnowacji
społecznychzyskujenaznaczeniu,tymbardziejżeniebrakujeproblemówani
organizacji,któremogłybyodgrywaćrolęagentówzmiany,podmiotówgoto-
wychjewdrażać(zob.Marzanoiin.,2017).Znajdująsięwśródnichorganizacje
pozarządowe,nawsibardzozróżnicowane.Wystarczywspomnieć,iżobokor-
ganizacjitradycyjnych,takichjakkołagospodyńwiejskichiochotniczestraże
pożarne,funkcjonująorganizacjeokreślanemianemnowegotypuczyteż
nowoczesnych,powstałenajczęściejporozpoczęciutransformacjispołeczno-
-gospodarczejw1989roku(Chimiak,2016).Obecnesąrównieżbardzospecy-
ficznepodmioty,jakimisąlokalnegrupydziałania-wyłączanezsektoraorga-
nizacjipozarządowych(mimoswojejosobowościprawnej)główniezewzględu
nasilnepowiązaniezinstytucjamipublicznymi(Zajda,2011;Furmankiewicz,
2018).Wymienioneorganizacjeróżniąsięmiędzyinnymipoziomemzasobów
ludzkichiekonomicznych,aleteżodpowiadająnaróżneproblemyspołeczne
mieszkańcówwsi(jeślioczywiściewogólepodejmująaktywnośćnarzeczich
rozwiązywania).Potencjałichdziałaniajestwarunkowanyprzezstrukturęspo-
łeczną,wktórejprzyszłoimfunkcjonować.Jednakionajestkształtowanaprzez
ichaktywność,copozwalaprowadzićrozważanianadprocesemwdrażaniain-
nowacjispołecznychzwykorzystaniemteoriistrukturacjiAnthony’egoGiddensa.
Wniniejszejmonografiiuwagękoncentrujęnawdrażaniuinnowacjispołecz-
nychprzezorganizacjepozarządowezgminwiejskich(inneniżkołagospodyń
wiejskichiochotniczestrażepożarne)orazlokalnegrupydziałania.Definiuję
jejakonietypowepraktykispołeczne,alternatywnewstosunkudodominują-
cychnadanymobszarze(tj.naobszarzegminywiejskiejlubpartnerstwatery-
torialnego),którychcelemjestwprowadzeniezmianywsferzerozwiązywania
problemówspołecznych(zob.Zajda,Kretek-Kamińska,2018,s.108).Problemy
społecznezaJohnemAlessiookreślamjako„[ł]warunki,któreprzezjednost-
kilubzbiorowościsądefiniowanewkategoriachproblemu,zostaływywołane
przezconajmniejjednąspołecznąprzyczynę,posiadająconajmniejjednąspo-
łecznąkonsekwencjęiconajmniejjednorozwiązanie”(Alessio,2011,s.3;zob.
Zajda,2017a).
Pierwszymcelemanalizyjestokreśleniespecyfikiinnowacjispołecznych
wdrażanychprzezorganizacjepozarządowezpolskichgminwiejskichorazlo-
kalnegrupydziałaniaobejmującetegminyswoimwsparciem(jakostruktury
społeczno-gospodarczewchodzącewskładpartnerstwaterytorialnego).Dążę
doustalenia,naczympolegająnietypowe,niestandardowe(wskaligminywiej-
skiejlubpartnerstwaterytorialnego)praktykirozwiązywaniaprzeztepodmioty
problemówspołecznych.Czyteinnowacjesąprzezniewdrażanesamodzielnie,
