Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
znichzmieniłmiejscezamieszkania.Szacujesię,żewprocesiemigra-
cjiwzięłoudziałokołodwóchmilionówmieszkańców,którzyopuścili
obszarwłączonydoZSRR,okołodwóchipółmilionapowracających
zflwywózek”wgłąbNiemiec,podobnaliczbaosadnikówprzybywają-
cychnatzw.ZiemieOdzyskanezPolskicentralnej,ponadtrzymiliony
usuniętejzPolskiludnościuznanejzaniemiecką,ponadpółmilionowa
grupaUkraińców,BiałorusinówiLitwinów,którzyopuściliterytorium
Polski,orazokoło150tysięcyosóbobjętychakcjąflWisła”(głównielud-
nościukraińskiej,rozsiedlonejwpółnocnychizachodnichwojewódz-
twachkraju)4.Doskonaleoddajetenstanrzeczycytatzreportażuhisto-
rycznego,odtwarzającegorealiatzw.ZiemOdzyskanychwpierwszym
okresiepowojennym:fl[n]owyświatpodzieliłsięnawysiedleńców,
przesiedleńców,osiedleńców,tutejszychiNiemców”5.
Rzeczywistośćpaństwapolskiegopozakończeniudziałańwojennych
uprogu1945rokubyładlaPolakówwwieluaspektachbardzotrudno
przewidywalna.Nieuregulowaneostateczniekwestiegranic;nieznajo-
mośćnowychrealiów;trudnościaprowizacyjne,komunikacyjneiloka-
lowe;zmieniającysięstanprawny–wszystkotoniosłozsobąniesta-
łośćżycia.Mimotoludzieusiłowaliodnajdywaćsięwnowychrealiach,
częstodecydowalisię(alboteżbylidonichprzymuszani)narady-
kalnezmiany.Migracjestanowiłyprzytymzwykleichimmanentną
część.
Kwestiąwymagającązasygnalizowaniajeststosowanaprzezposzcze-
gólnychAutorówtomuterminologia.Wliteraturzeprzedmioturoz-
ważanianatentematpodejmowanojużwielokrotnie,natomiastnie
uzgodnionodotychczaswspólnychokreśleńdlazgodnegozrzeczy-
wistościąiprawidłowegozperspektywywarsztatunaukowegohisto-
rykazestawupojęć,nazywającychzachodząceprocesy.Używane
sąwięcwliteraturzeprzedmiotuokreślenia:flwypędzenie”6,flwy-
4Por.K.Kersten:Międzywyzwoleniemazniewoleniem.Polska1944-1956.Lon-
dyn1993,s.9;A.Makowski:Wposzukiwaniunowegodomu.Uwagioprocesach
integracjiidezintegracjispołecznejnaPomorzuZachodnimpoIIwojnieświatowej.
W:BezdomnaEuropa.MigracjepoIIwojnieświatowejwewspółczesnychbadaniach
humanistycznych.Red.B.Kromolicka,H.Walczak.Szczecin2015,s.159.
5M.Kołodziejczyk:Dwielipyistudniazostałypoczłowieku.flPolityka”2017,
nr17/18,s.167.
6TerminodwołujesiędoniemieckiegoflVertreibung”ipojawiałsięwnie-
mieckiejhistoriografiijakowyrazpodkreślającybrakuregulowańprawnych
dlapodjętychdziałań.WokresiePRLterminyflwypędzeni”iflwygnani”były
radykalniewyśmiewane(np.JanKorbelpisał:fl[b]ezsenstegookreślenia,któ-
Wstęp
rymobejmujesięprzymusowoewakuowanychprzezwładzehitlerowskie,
dobrowolnychuchodźcówiprzesiedlonychprzezwładzepolskie,anawet
dobrowolnychemigrantów,jestoczywisty”.Por.J.Korbel:Wyjazdyipowroty.
8
MigracjeludnościwprocesienormalizacjistosunkówmiędzyPolskąaRFN.Opole
