Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
TToAasoTNs
egzystencji”
1
,jaktoujmowałMichałPawełMarkowski,piszącoWitkacym
wkontekściepodejmowanychprzezeńpodmiotowo-tożsamościowychdziałań
autokreacyjnych,dokonywanychzarównowprzestrzenisztuki,jakiwsferze
życiaprywatnegoipublicznego(orazzacierającychczęstodzielącejeróżni-
ce).Kulturowozorientowane,nastawionenaujęcietransdyscyplinarne,studia
literackie,awichramachzwłaszczakulturowateorialiteratury,mogą,jaksię
wydaje,dostarczyćodpowiednichnarzędzidopodjęciapróbymożliwiewie-
lowymiarowejprezentacjitakiegoujęciatwórczościiegzystencji,wktórym
tworząonenierozłączną,choćheterogenicznąiwewnętrzniezwielokrotnioną,
empiryczno-tekstowącałość,opartąnienailuzjijednościpodmiotu,leczraczej
naperformatywnymmnożeniujegoodmianiwariantów.Ujęcietakiewykra-
czałobywzałożeniupozaantagonizmkategoriiestetycznych,stosowanych
doanalizydziełaliterackiego,ikategoriiantropologicznych,zogniskowanych
zwyklewtenczyinnysposóbwokółbiografiitwórcy,pozwalającbyćmożena
stworzeniejednolitejramyegzystencjalno-tekstowej,wktórejtwórczośćstawa-
łabysięintegralnączęściążycia,życiezaśprzybierałobycharakterutekstowiony.
Jednązciekawszychpróbrealizacjitegozamierzeniapodjętąnapol-
skimgrunciejestrozwijanyoddłuższegoczasuprzezMagdalenęPopiel
projektantropologicznejestetykiliteratury,która,nłączącróżneperspektywy
badawcze(takiejakestetykaartystów,antropologiaartystów,antropologia
literacka,psychologiatwórczości,socjologiasztuki,historiaidei)”2,zmierza
doukazaniawizerunkuartystyjakonrezultat[u]grynapięćmiędzyokreśloną
kondycjąludzką”adopełniającątękondycjęwsposóbkoniecznyiintegralny
nkoncepcjąsztuki”3.WartykulezatytułowanymArtystaawangardowy-między
ludzkimanieludzkim.PróbaestetykiantropologicznejPopiel–międzyinnymina
podstawientekstówautobiograficznychocharakterzedokumentuosobistego:
dzienników,pamiętników,listów,wspomnień”
4
,atakżetekstówprogramo-
1M.P.Markowski,Witkacy.Metafzykaiparodia,w:tenże,Polskaliteraturanowoczesna.Le-
śmian,Schulz,Witkacy,Kraków2007,s.290.
2M.Popiel,Artystaawangardowy-międzyludzkimanieludzkim.Próbaestetykiantropologicz-
nej,nTekstyDrugie”2011,nr6,s.52.ArtykułukazałsiętakżepodzmienionymtytułemPoetyka
autokreacji.NarracjadoświadczeniaartystycznegowtomieKulturowateorialiteratury2.Poetyki,
problematyki,interpretacje,red.T.Walas,R.Nycz,Kraków2012,s.63–100.Zob.takżetaż,Wstęp,
w:M.Popiel,Wyspiański.Mitologianowoczesnegoartysty,Kraków2008orazHistoriahistoriitwo-
rzenia,w:Projektnadalekąmetę.PraceofarowaneRyszardowiNyczowi,red.A.Nasiłowska,Z.Ła-
piński,Warszawa2016,s.69–79.
3Tamże,s.53.Wizerunektenprzybieraformępewnegowyrazistegotożsamościowego
wzorcaocharakterzenarracyjnym,układającegosięwswoistąparadygmatycznąhistorięwybit-
nejjednostkitwórczej.Zarysowanyprzezautorkękrągzagadnieńobejmujetrzyzasadniczesfe-
ry:n1)poetykęnarracjikonstytuującąwzorzecosobowyartysty;2)zagadnieniedoświadczenia
poiesiswyznaczającegoprzestrzeńludzkiejpotencjalności;3)problematykęgeniusza:wybitnej
jednostki,którastwarzaijeststwarzanawodnawiającymsięrytualeopowieści”(tamże,s.56).
4Tamże,s.53.
