Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Widmorewolucji.PolitykaUSAwobecAmerykiPołudniowej1961-1968
PolitykaWaszyngtonuwobecAmerykiPołudniowejmusiałasięopieraćnain-
nychinstrumentachoddziaływania,takżejejskutecznośćbyłatuograniczona5.Wno-
wejsytuacjimiędzynarodowejuwarunkowanejrywalizacjązMoskwą,USApodjęły
zróżnicowanedziałaniazmierzającedorozciągnięciawpływówwtejczęściAmeryki
Łacińskiej.UznającAmerykęPołudniowązaobszarostrategicznymznaczeniudla
swoichinteresów,Waszyngtonbudowałiutrwalałwpływywtychkrajach,aczkol-
wiek-podkreślmyrazjeszcze-używającinnychśrodkówniżwhistoriiswoich
stosunkówzAmerykąŚrodkową.Stającsiępo1945rokunajsilniejszympaństwem
Zachodu,StanyZjednoczonewyparływdużejmierzewpływyeuropejskiezkrajów
południowoamerykańskich,takżetych,którebyłydotychczassilniezwiązanezEu-
ropą.WyrazemzmianyukładusiłnaobszarzeAmerykiPołudniowejbyłaredukcja
inwestycjibrytyjskich,francuskichiniemieckichirównoczesnywzrostinwestycji
północnoamerykańskichwkrajachregionu.
CharakteryzującwspółczesnewyzwaniastosunkówmiędzyUSAapaństwami
AmerykiPołudniowej,znanybadacztejproblematykiPeterH.Smithstwierdził,że
AmerykaPołudniowajestważnadlaStanówZjednoczonychnietylkozewzględu
nato,czymjest,aletakżeczymniejest6.Bardzoznacząceitrafnejestspostrzeże-
nietegopolitologalatynoamerykanisty,wpełniteżodpowiadauwarunkowaniom
zokresuzimnejwojny.WostatnichlatachstanęłoprzedWaszyngtonemtrudnewy-
zwanienaprawystosunkówzAmerykąPołudniową,przywróceniaUSAwpływuna
rozwójsytuacjiwtejczęściświata.Uprogulatsześćdziesiątychubiegłegowieku
natomiastStanyZjednoczonemusiałyzmierzyćsięztyminułomnościami”krajów
południowoamerykańskich,któreczyniłyjetakpodatnyminaideologięrewolucyj-
ną.To,czymAmerykaPołudniowanniejest”,czyteżwokresiezimnejwojnynnie
była”,czyniłojąregionemozasadniczymznaczeniudlaUSA.
BadaniepolitykiUSAwobecAmerykiPołudniowejniemożesięograniczaćje-
dyniedoanalizyaktywnościStanówZjednoczonych.Wcelucałościowegoikom-
pletnegoopracowaniategozagadnienianależyuwzględnićtakżepolitykęinnych
podmiotówdziałającychwśrodowiskumiędzynarodowymAmerykiPołudniowej.
ByłytoprzedewszystkimKubaFidelaCastroiZSRR.PolitykaUSAwobeckrajów
południowoamerykańskichkształtowałasięprzecieżwznacznymstopniuwinterak-
cjizpolitykątychdwóchpodmiotówsystemumiędzynarodowego.Kolejnymważ-
nymczynnikiemwpływającymnastosunkiUSAzAmerykąPołudniowąbyłyruchy
5
WdalszymciągudlaStanówZjednoczonychpierwszoplanowapozostałaAmerykaŚrodkowa
ibyłatoniezmiennatendencjapolitykiamerykańskiej.Skupienieuwaginaregionieśrodkowoamerykań-
skimcechowałolatynoamerykańskąpolitykęUSAwcałymokresiepowojennym.Por.wypowiedźpre-
zydentaRonaldaReagana,którystwierdził,iżnproblemyAmerykiŚrodkowejbezpośredniooddziałują
nabezpieczeństwoidobrobytnaszegonarodu.AmerykaŚrodkowajestznaczniebliżejStanówZjedno-
czonychniżwieleświatowychogniskzapalnychniepokojącychnas”;cyt.za:L.Zyblikiewicz,Polityka
StanówZjednoczonychwobecAmerykiŁacińskiejiKaraibówwlatach1981-1988,Kraków1992,s.7-8.
NatematróżnicmiędzypaństwamiAmerykiŁacińskiej,takżewstosunkachzUSA,piszeM.C.Eakin,
op.cit.,s.343.
6
StatementofProfessorPeterH.Smith[w:]SouthAmericaandtheUnitedStates:HowtoFix
aBrokenRelationship,HearingBeforetheCommitteeonForeignAffairs,HouseofRepresentatives,One
HundredTenthCongress,FirstSession,June19,2007,U.S.GovernmentPrintingOffice,Washington
2007,s.11.
