Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
procesyskojarzeniowe,wnioskowanieitd.napodstawieneuronaukiobliczeniowej;
tutajprocesypoznawcze,wtympojedynczeneuronyistrukturyneuronalne,pod-
legająmodelowaniu);społeczny(analizaludziorazgrupspołecznych,gdziebada
siękomunikację,poziomuczestnictwa,decyzyjności,afektywnościwgrupieitd.)3.
Innymisłowy,organizacjaludzkiegopoznanianieodbywasięwyłączniewobrę-
bieempirycznych-ściślejbiochemicznych,fizycznychczyneuronowych-badań
konkretnychobszarówmózgu,wręczodwrotnie-mamydoczynieniazdynamicz-
nymsystemempowiązań,gdziejednostkowapercepcjaczyreakcjeemocjonalne
rozpatrywanesądwukierunkowo,tj.przyudzialeendostruktury(np.automatyzmów
poznawczychwmózgu,wewnętrznegoukładuneuronalnegoitd.)orazzdowarto-
ściowaniemegzostruktury(relewantnestanyotoczenia,gdziedlaludzkiejpercepcji
orazafektywnościkluczowesąpraktykispołeczne,warunkikonkretno-historyczne
czywpływczynnikówkulturowych)4.
Wtakiejperspektywieludzkimózgniejestobiektemizolowanym,leczpowinien
byćrozpatrywanynatledanychwarunkówstrukturalno-społecznych,wktórych
funkcjonuje.Wrefleksjikognitywnejoznaczatomiędzyinnymiukierunkowanie
izaistnieniewzmożonychpolemik,wtympowstaniesprzecznychrozstrzygnięćna
tematproblemurelacjiumysł↔ciało(themind-bodyproblem).Kwestiioscylującej
wokół-jakpodkreśliłStevenPinker-dylematu:jakpołączyć:neterycznyświat
znaczeńiintencji,tworzywonaszegożyciaumysłowego,zfizycznymkawałkiem
materii-mózgiem”
5
.Mowaorozważaniachzainicjowanychwstarożytnościna
tematdualizmuduszaversusciało(międzyinnymidziełaGalenazPergamonuczy
Hipokratesa),którewdyskusyjnysposóbpodjąłwswoichpracachsiedemnasto-
wiecznyfilozofRenéDescartes6.Autorodnosiłsiędodwóchsubstancjiwystępu-
jącychuludzi,tj.duchowejicielesnej.Podkreślałbrakjednościpsychosomatycz-
nej,cowkonsekwencjioznaczało,żeludzkiumysł-szczególniementalneprocesy
utożsamianezwyrażaniemuczućiwerbalizacjąmyśli-sącałkowicieniezależneod
ciała,tj.sferymaterialnej(mózgu)7.Stąd,zdaniemJaegwonaKima,substancjalny
dualizmKartezjuszaoznaczał,że:
3
P.Thargard,CognitiveScience,w:S.Psillos,M.Curd(red.),TheRoutledgeCompanionto
thePhilosophyofScience,Routledge,London&NewYork2008,s.531-542.
4
R.Poczobut,Międzyredukcją…,s.45.
5
S.Pinker,Jakdziałaumysł,KsiążkaiWiedza,Warszawa2002,s.30in.
6
Chodziodwanaturalistycznedzieła:Traitédumondez1662r.orazTraitédel’homme
z1664r.
7
M.Bunge,TheMind-BodyProblem,w:tegoż,MatterandMind.APhilosophicalInquiry,
Springer,Dordrecht2010,s.143-157;A.Rosenberg,Actions,Intentionality,andtheMind-Body
Problem,w:tegoż,PhilosophyofSocialScience,WestviewPress,Boulder2016,s.55-72.Warto
przypomnieć,żeproblemndusza-ciało”miałcharakterrozważańfilozoficznych.Zkoleizagadnie-
nienumysł-mózg”jestdyskutowanenapodstawienaukneurologicznych.Przyczymwneurologii
zastąpionopojęcienduszy”kategoriąnświadomości”,którastałasięzasadniczączęściąumysłu.
Więcejw:J.Trąbka,Rozwójpoglądównazagadnienie„duszymózgu”,w:tegoż,Duszamózgu,
WydawnictwoWAM,Kraków2000,s.25-50.
