Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięćmonetwkieszeni,dostaniepracę.Okazujesiętymczasem,żepraca
stałasięjednakudziałemSmitha,akiedysięgnąłondoswojejkiesze-
ni,teżznalazłwniejdziesięćmonet.Wniosekztegozdarzeniajesttaki,
żeSmithwswoimtwierdzeniuopierałsięnauzasadnionymiprawdzi-
wymprzekonaniu(wszystkowjegotwierdzeniusięzgadzało:człowiek,
którymadziesięćmonet,dostałpracę),ajednakniewiedziałtego,co
wtymtwierdzeniuzawarł;myślałprzecieżoJonesie,nieosobie.
Przykładdrugijesttrudniejszy,choćpodobny.Smithposiadanie-
słuszne,aleuzasadnioneprzekonanie,żeJonesmasamochódmarki
Ford(Joneszapraszałgonaprzejażdżkę).Smithmajeszczejednegozna-
jomego,onazwiskuBrown.Smithzawieraswojeprzekonaniawzdaniu,
któremówi,żeJonesmaForda,alboBrownjestwBarcelonie.Pewna
sztucznośćtegozdanianiepsujejegologiki:toalternatywa.ISmithma
rację,cozlogicznegopunktuwidzeniaoznacza,żejesttozdaniepraw-
dziwe,ponieważprzynajmniejjednozezdańcząstkowychjestrzeczy-
wiścieprawdą.Tenwarunek,zgodnyzresztązezdrowymrozsądkiem
(zdanie:„SłońcekrążywokółZiemilubZiemiakrążywokółSłońca”jest
przecieżprawdziwe),wystarcza.Jednakniezostajeonspełnionywsytu-
acji,którąopisujeprzykład,tak,jakmyśliSmith,ponieważJonesniema
Forda,alezatoBrownrzeczywiściejestwBarcelonie.Smithwobectego
niewie,jakwyglądaświatwtejdrobnejczęści,któraobejmujeJonesa
iBrowna,orazsytuacje,wktórychsięznajdują.Majączatemuzasadnio-
neiprawdziwe(logicznie)przekonanie,nieposiadawiedzy.
SoberuzupełniaprzykładyGettieraopropozycjęRussellaiswoją
(Sober,2005,s.155).Russellprzytaczaopowieśćozegarze,którynie
działa,choćzwyklejegowskazaniapunktualne.Obserwatorniewie,
żezegarniepokazujeczasuispoglądanańwchwili,wktórejprzez
przypadekzatrzymanyzegarpokazujewłaściwągodzinę(zegar,który
mazwykłą,dwunastogodzinnątarczę,pokazujedobryczasdwarazy
nadobę).Takiobserwatormawięcuzasadnioneiprawdziweprzekona-
nie,żezegarwskazujedobryczas.Ajednakrzeczywistośćjestinna,wie-
dzaoniejniejestjegoudziałem.PrzykładSoberajestjeszczeprostszy.
Toopowieśćolosienaloterię.Jegowłaścicielmauzasadnione,bowy-
soceprawdopodobneprzekonanie,żejegolosniewygra,itowłaśnie
16