Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
łymwsparciemintuicjiSobera.Russellpisałnatomiastjużwroku1948,
dającswójprzykładzzegarem,ijeszczejeden,dotyczącybłędniepa-
miętanychnazwisk,że„bardzołatwopodaćprzykładyprawdziwych
sądów,któreniesąwiedzą”
,zauważającprzyokazji,iżwiedzajestpod-
klasątychsądów:„każdyprzypadekwiedzyjestprzypadkiemprawdzi-
wychsądów,alenieodwrotnie”(Russell,1948,s.170).
JednaktodopieroartykułGettierarozpocząłżywądyskusję,która
dotychczasnieznalazłakonkluzji.Wdarłsięondoepistemologiiiwy-
wołałwniejwir,opatrzonynazwąproblemuGettiera.Wirtenzaan-
gażowałwielufilozofówidoprowadziłdozaproponowaniarozmaitych
środkówzaradczych.Wielu,jakpiszeMoser,poszukiwałoczwartego
warunku,którynaprawiłbysłabośćplatońskiejdefinicji,lubstarałosię
wzmocnićwarunekuzasadnieniatak,abystałosięononiepodważalne
(Moser,2010).Dyskusję,którąwywołałGettier,opisujedrobiazgowo
Shope(Shope,2004).Obfitujeonawnazwiskaipropozycje.Borgesiin.
twierdząnawet,żetychdrugichjestwięcejniżtychpierwszych(Borges
etal.,2018).Gęstośćtejdyskusji,powszechnośćiwkońcubraksoli-
darniezaakceptowanegorozwiązania,wywołujenieodwracalnyscepty-
cyzmwobecplatońskiejdefinicjiigłębiejniepokójzupełniepodstawo-
wyosamąjejmożliwość.Soberpiszewręcztak:„rozumowaniescep-
tycznezaprzeczapodstawowejczęścinaszegozdroworozsądkowegoob-
razuopisującegonaszerelacjezeświatem.Zdrowyrozsądekpowiada,
żeludziemajawiedzęnatematświata,któryzamieszkują;rozumowanie
sceptycznetwierdzi,żezdrowyrozsądeksięmyli”(Sober,2005,s.157).
Możnajednakzapytać,cosprawiło,żetrzebabyłoczekaćażdowie-
kuXX,awięcdwatysiącelatzokładem,abydotakiego-smutnego-
wnioskudojść?AlbocozdarzyłosięwXXwieku,żetakiwnioseksię
objawił?Przecieżchybanieokolicznościtakie,żewynalezionowtedy
samochódFord,rozwinęłasięswoistapraktykaspołecznoekonomiczna
rządzącazatrudnianiemczypojawiłasięłatwaioczywistamożliwość
podróżowaniawskaliglobalnej.Niepokójowpływnaszychułomnych
narzędzipercepcjinato,cowiemyoświecie,niejestjednaknowy.Ko-
niecznietrzebawspomniećtutajdlaprzykładuopoczątkuwiekuXVII,
kiedytenniepokójstałsiętematemnietylkofilozofii,awięctakichmy-
18
