Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
któranieuległajeszczeskażeniutoksynamicywilizacyjnymi,
którąmożnajeszczeuratowaćiWierzonowięcwmożliwość
powstanianabaziesztukinowej,autentycznejodmianywięzi
międzyludzkichi
Dążeniatepojawiająsięnawetwprzypadkugrupawan-
gardowychokreślanychjakoDpierwotne”lubDograniczone”
zewzględunailośćichuczestnikówiPrzykłademmożebyć
niemieckaDieBrücke,którejliczbęczłonkówhistorycy
sztukizwykledokładnieokreślająiWmanifeściejejczytamy
jednak:
Zwiarąwrozwój,wnowągeneracjętaktwórców,jakodbiorcówsztuki,
zwołujemycałąmłodzieżijakomłodzież,doktórejnależyprzyszłość,
chcemyuzyskaćdlasiebieswobodęrękiiżycia,przeciwstawiającsię
starszym,zasiedziałymsiłomiKażdy,ktowsposóbbezpośredniinie-
zafałszowanyoddajeto,cokażemutworzyć–należydonas7i
46
Grupamawięcwistociecharakterotwarty,atworzący
jąartyścitozarodeknowejwspólnotyiAbydoniejnależeć,
istotnesąDbezpośredniośćiniezafałszowanie”iKryteriatesą
wistociebardziejmoralneniżartystyczneiNieokreślająone
wspólnychzasadstylistycznychtwórczościiNieprecyzują
hierarchicznychzależnościwgrupieiCzyniepowodujetoza-
temiluzorycznegocharakteruwspólnoty,skoroniewystępują
wniejuchwytneregułypowiązań?
Sądzę,żeważnymwyjaśnieniempozwalającymuchwycić
specyficznycharakterwspólnotyzakładanyprzezekspre-
sjonistówsąrozważaniaTheodoraWiAdorno,inspirowane
twórczościąArnoldaSchönbergaiAnalizującjegoutwórDie
glücklicheHand,niemieckifilozofzauważa,żeDjednostkiizin-
dustrializowanespołeczeństwosązsobąwewzajemnejrelacji,
jakostalezsobąsprzeczne,ikomunikująsięzsobąpoprzez
lęk”8iZanikławięcwspólnota,anajejmiejscepojawiłasięnie
tylkoatomizacja,aleteżwzajemnesprzecznościirelacjeoparte
7CytiwgGrupa„DieBrücke”,katalogwystawywMuzeumNarodowym,
Wrocław,1979,si6–7i
8TiWiAdorno,Filozofianowejmuzyki,przełiF
iWayda,PIW,Warszawa
1974,si80i
GrzegorzSztabiński
