Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełBiały:PoczątkifunkcjonowaniatytułuDominusnoster…
13
monet—jakoSOLDOMINUSIMPERIROMANI
10
.BógSłońcefunkcjonowałza-
temjakopanCesarstwa.Zabiegizmierzającedopodniesieniaprestiżupanujących
cesarzyzakończyłysięjednakfiaskiem.AurelianiProbuszginęlizrąkzbuntowa-
nychżołnierzy,aokolicznościśmierciKarusamożnauznaćzaconajmniejdziwne.
Dioklecjan,któryjakooficerstrażyprzybocznejwspomnianychcesarzyprzeby-
wałwichnajbliższymotoczeniu,byłzapewnedobrzezorientowanywmeandrach
ichpolitykiizdawałsobiesprawęzniepowodzeniaeksperymentuabsolutyzacji
rządówpodszyldemDeusetdominus(natus).Powstąpieniunatronzrezygnował
więczkontynuowaniazabiegówswychpoprzedników.Bezwzględunaprzyczyny
pojawieniasiętejtytulaturywichmennictwie,Dioklecjanzdecydowaniejąodrzu-
cił.Wiążesiętozapewnezjegoodejściemodtakintensywnegopromowaniakultu
SolInvictus,jakmiałotomiejscezapanowaniaAurelianaczyProbusa,iwyraźnym
zwrotemkutradycyjnejreligiizdominującąpozycjąJowisza.
WmennictwietytułDominuswokresiepoobjęciurządówprzezDioklecjana
pojawiasięporazpierwszyjużpoutworzeniutetrarchii,kiedymianowanodwóch
cezarów:KonstancjuszaChlorusaiGaleriusza,którzymieliwspieraćDioklecjana
iMaksymianaposiadającychgodnośćaugustów.MennicawRzymiedlaupamięt-
nieniawyborunowychwładcóww293rokulubdlauczczeniaobjęciaprzeznich
konsulatuwrokunastępnymwybiłazłotymedalion,naktóregorewersiewidnieją
zwróconedosiebietwarząpopiersiacezarówilegenda:DDNNCONSTANTIO
ETMAXIMIANONOBBCAESS
11
.Jednocześniewtymsamymwarsztaciewyemi-
towanoaureusydlakażdegozmłodszychwładcówzosobnatytułująceichwten
samsposób:DNCONSTANTIOCAES,DNCONSTANTIONOBCorazDNMA-
XIMIANOCAESiDNMAXIMIANONOBC12.Narewersachwskazanychemisji
10RICV/1,s.301,nr319—322.
11A.Baldwin:FourMedallionsfromtheArrasHoard.NewYork1926,s.12—19.Badaczka,
którajakopierwszanwydała”tenmedalion,wskazujerok293,optujączaupamiętnieniemfaktu
utworzeniatetrarchii.TęsamądatacjęzaakceptowałK.Pink:DieGoldprägungdesDiocletianusund
seinerMittregenten.NZ1931,t.64,s.20.NatomiastP.Bastien,biorącpoduwagęzastosowaniena
awersiepopiersikonsularnychdlacezarów,przyjmujepoczątek294rokujakodatęwyemitowania
medalionu.Por.:P.Bastien,C.Metzger:LetrésordeBeaurains(ditd’Arras).Wetteren1977,s.77,
nr160;P.Bastien:MonnaieetdonativaauBas-Empire.Wetteren1988,s.65,przypis2.
12K.Pink:DieGoldprägung…,s.21.P.BastienwopracowaniuskarbuzBeaurains/Arrasod-
notowujemonetęolegendzieawersuDNMAXIMIANOCAESznieznanymK.Pinkowiwarian-
temawersu,któryprzedstawiacezaratrzymającegowłócznięiglob(P.Bastien,C.Metzger:Le
trésor…,s.80,nr171).K.Pinknatomiastprzywołałtenmodelikonograficznyjakodopełniony
legendąawersuDNMAXIMIANONOBC.Jeżelichodziodatację,towidaćtuniekonsekwencję
badaczafrancuskiego.Wpracydotyczącejskarbu(P.Bastien,C.Metzger:Letrésor…,s.79—80,
nr170—171)klasyfikujeomawianeaureusypodrokiem294.Zkoleiwopracowaniudotyczącym
donatyw(P.Bastien:Monnaieetdonativa…,s.64,przypis2)akceptujeichzwiązekzutworzeniem
tetrarchiiwroku293.Rok293przyjąłrównieżG.Depeyrot:Monnaiesd’ordeDioclétienàCon-
stantinI(284—337).Wetteren1995,s.83—84,nr9/8—9/14.
