Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WIELKAHISTORIALITERATURYANGLOJĘZYCZNEJ
tomIlLiteraturawczesnośredniowiecznadoroku1066
34
nauczania,druidzizkoleiprzewyższalifilidówprestiżemspołecz-
nym,swoimizdolnościamimagicznymiorazznaczniesilniejsząpo-
zycjąubokuwładców.Kiedyokoło430rokuświętyPatrykrozpo-
cząłswąmisjęchrystianizacji,filidowiepozwolilimuuchodzićza
jednegoznichikorzystaćzichprzywilejówspołecznych.Według
tradycjiświętyPatrykprowadziłzdruidamiustawicznewalki,któ-
repolegałygłównienapróbachsiłmagicznych.Patryk,jakomag
iczarodziej,byłzawszesilniejszyoddemonów,któreprześlado-
wałiunicestwiał,orazoddruidów.Ciostatniniełatwoustępowali
pola.Zamomentostatecznegozwycięstwafilidówmożnauznać
rok574,kiedyzgromadzenieDruimmCetapowierzyłoimorgani-
zowanieiprowadzenieszkółpublicznychnatereniekażdegokró-
lestwaplemiennegoiwkażdejprowincjiiryjskiej,uznającichza
zawodowychnauczycieliiprzyznającimstałewynagrodzenie.
Ideałemchrześcijaństwazarównoiryjskiego,jakiwalijskiegobył
monastycyzm.WVIwiekuświętyKolumbarozwinąłgo,podpo-
rządkowujączakonnymspołecznościomorganizacjęKościołairyj-
skiego,zarządzanegowpraktyceprzezopatówiprzeorów,anieprzez
biskupów.Iryjskiemonasterybyłykongregacjamipustelników.Co
istotne,stałysięoneośrodkaminauki,gdyżżyjącywnichzakonnicy,
pozamodlitwą,oddawalisięróżnorodnymzajęciom:artystycznym,
misjonarskim,czasamiwojskowym.Wieluznichczytało,studiowało
iprzepisywałodziełanietylkoOjcówKościoła,leczrównieżpisarzy
antycznych,postępujączgodniezprogramemKasjodora.Wprawie
każdymklasztorzewIrlandiibyłabibliotekaiskryptorium.Wskryp-
toriachprzepisywanomanuskrypty,tutakżepowstawałyrozmaite
tekstygramatyczne,dydaktyczneorazastronomiczne,któresłuży-
łydoobliczaniadatkolejnychświąt.Niektóreklasztoryprowadziły
szkoły,zapewniającewykształcenieosobomduchownym,urzędni-
komdworskimoraznastępcomtronu.Twórczośćiryjskichskrybów
klasztornychprzetrwaławewspanialeiluminowanychrękopisach,
jaknaprzykładksięgazKells.Owielebardziejistotnybyłogrom
rękopiśmiennegodorobkutysięcyuczonychmnichów,spisujących
powtarzanądotądustniezpokolenianapokolenietradycjęitwórczo
jąprzetwarzających.Przyjęciechrześcijaństwaspowodowałopotrze-
będostosowaniachronologiiirlandzkiejtradycji,historiiigenealogii
