Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dziedzictwopiastowskie
ujawniłasiętendencjadopowięk-
szaniafolwarkukościelnego,
atakżeszlacheckiegodrogąprzy-
musowegowykupusołectw.
Obciążenialudnościchłop-
skiejsprowadzałysięgłówniedo
czynszupłaconegownaturze
ipieniądzu.Umożliwiałongospo-
darstwomchłopskimwiększą
elastyczność.Dziękitemuniektó-
rzykmieciedochodzilidoznacz-
nejzamożności,dysponowalicze-
ladziąiparobkami,utrzymywali
licznyinwentarz(dokilkunastu
Ryc.13.Dzwoniarze.MiniaturazKodeksuBaltazaraBehema,1505rok(Biblioteka
JagiellońskawKrakowie).
koniikilkudziesięciusztukbyd-
ła),anawetjakopożyczkodawcy
stawalisięwierzycielamiubo-
giegorycerstwa.Jednocześnie
wzrosłaliczbabiedotywiejskiej.
Obszaramiointensywnejkul-
turzerolnejbyłyterenypołożone
nalewymbrzegugórnejWisły,na
odcinkuodKrakowadoZawicho-
stu,skrajpółnocnegoPodkarpacia
odTarnowapoJarosław,okolice
LublinaiChełmu,Kujawy,region
ŁowiczaiŁęczycy,południowa
Wielkopolska,azagranicamiKo-
rony-centralnyiopolskiŚląsk,ziemiachełmińska,ŻuławyiokoliceMalborka.
Opróczpodstawowychuprawzbożowychrozwijałasięhodowlakrów,koni,świń
hodowla
iowiec.Poważnąrolęodgrywały:gospodarkarybna,ogrodnictwoisadownictwo.
Częśćludnościwiejskiejzatrudnionabyławrzemiośle.Wwieluwsiachistniałyłaźnie,
kuźnie,młynyiwiatraki.Postępwuprawieroliułatwiałyudoskonalonenarzędzia
pracy:corazczęściejstosowanopługiożelaznymlemieszuzodkładnicą,atakżeżelazne
płużyceorazbronyzmetalowymikolcami.
Podstawowymizajęciamiludnościmiejskiejbyłyrzemiosłoihandel.Wrazze
rzemiosło
wzrostemliczbymiast,pomnożeniemichludności,zacieśnianiemsięwięzówmiędzy-
dzielnicowychrosłaliczbazawodówrzemieślniczychirozwijałysięzwiązaneznimi
technikiprodukcyjne.Przodowałyrzemiosła:metalurgiczne,sukiennicze,rymarskie,
szewskie.Zpierwszymznichwiązałosięwydobyciekruszcówstanowiącesamo
wsobieodrębnągałąźgospodarki.RozwinęłosięonogłównienaŚląsku,wWielko-
polsce,wZagłębiuStaropolskim,wokolicachKielciOlkusza.Nowetechniki(piec
dowytopurudy,kieratwodny)usprawniałyprodukcjęprzedsiębiorstwkopalnianych.
Postęptechnicznyzaznaczyłsięteżwbudownictwie,gdziewprowadzonoglazurową
cegłękolorowąikieratydopodnoszeniablokówkamiennych.
27