Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziejePolskiiLitwy
głogowskiej.Podkoniec1511rokuprzybyłonaWawelposelstwocieszyńsko-
ślubZygmuntaz
-węgierskieiponiespiesznychrokowaniach8lutego1512rokunastąpiłślubZygmunta
BarbarąZapolyą
ikoronacjanowej,niespełnasiedemnastoletniejkrólowejwkatedrzenaWawelu.
RedukowałotopraktyczniedozeraszansęHohenzollerna.Zmarłjednak14grudnia
1510rokuniechętnyPolscewielkimistrzkrzyżacki,Fryderykksiążęsaski,którynawet
hołdulennegowporęniezłożyłitylkośmierćJanaOlbrachtauratowałagobyła
przedpolskąekspedycjąkarną.Nanastępcęjegozostałwytypowanydwudziestoletni
Albrecht
Hohenzollern
wówczasmargrabiaAlbrecht,którywlutym1511rokuprzywdziałbiałypłaszcz
wielkim
krzyżackiipouzyskaniuwymaganejtraktatemtoruńskimzgodykrólewskiegowuja
mistrzem
zakonu
wybranyzostałwielkimmistrzemZakonu.
krzyżackiego
Wówczesnejsytuacjitakadecyzjamusiałabyćkonfliktogenna.Zawiedziony
wswoichnadziejachAlbrechtszybkostałsięmotoremakcjiprzeciwkoZygmuntowi.
Podjąwszypolitykęswegopoprzednika,nieważącsięjeszczenazbrojnestarcie
zPolską,zachęcałdoagresjiWasyla,samintrygującnadworzewiedeńskim.Państwa
ZygmuntaIzagrożonebyłynawszystkichgranicach.WprawdziehetmaniKamieniecki
iOstrogskizadaliw1512rokupodWiśniowcemkolejnąklęskęTatarom,leczrów-
nocześniezaatakowałaMoskwa.RozpoczęłosiępierwszeoblężenieSmoleńska,
awrazznimtwierdzinnych,zPołockiemiWitebskiem.Dopierowlecie1513roku
przybyłOstrogskizodsiecząioblężonetwierdzeuwolnił.Wojskamoskiewskiepo-
niosłyznacznestraty,leczpolsko-litewskisystemmobilizacyjnyokazałsiępowolnyi
niesprawny.TymczasemprzezPrusyZakonneiInflantyszłozaopatrzeniewojskowe
iinstruktorzydlaarmiiWasyla,toczyłysięteżukładyhabsbursko-moskiewskie,które
wlutym1514rokudoprowadziłydoprzymierzazaczepno-odpornego.Wciszy
gabinetówościennychkreślonopierwszeplanyrozbiorowe.
utrata
W1514roku,pokolejnymdziesięciotygodniowymoblężeniupadłSmoleńsk
Smoleńska
(moment,wktórymtawieśćdotarłanadwórkrólewski,przedstawipóźniejwStań-
ibitwapod
Orszą
czykuJanMatejko).DrogawgłąbLitwydlaarmiimoskiewskiejbyłaotwarta.Niebez-
w1514roku
pieczeństwozmobilizowałoLitwinówiPolaków.8wrześniapołączonesiłyKonstan-
tegoOstrogskiegoiJanuszaŚwierczowskiegozadałyliczniejszymprzeszłodwukrotnie
MoskalompodOrsządruzgocącąklęskę,aleSmoleńskaodzyskaćniezdołały.Nato-
miastodWasylaodwracalisięsprzymierzeńcy.OpamiętałsięjużwcześniejGliński.
ChciałwracaćdoLitwyizdaćsięnałaskęZygmunta,zabiegałoniąpotajemnie,
króljednakentuzjazmuniewykazywałichybatojegowłaśnieświadomaniedys-
krecjasprawiła,żekniaźMichałwtrąconyzostałwMoskwiedowięzienia,gdzie
pozostaćmiałprzezlatkilkanaście.AleopamiętałsięicesarzMaksymilian.Zagro-
żonysukcesamifrancuskimiweWłoszech,nieznajdowałtamspodziewanegoopar-
ciawnowympapieżu,LeonieX,subtelnymhumaniście,którychoćsprzyjałNiem-
com,aleceniącświeckiepięknoświata,wszelkąpolitykągardził.Zraziłsięteż
cesarzdomatactwAlbrechta,którycudzymirękomapragnąłosiągnąćswecele,
aleZakonuotwarcieangażowaćniechciał.Toteżzdecydowałsięrozpocząćrokowa-
niazJagiellonami.
zjazd
Takdoszłodosłynnegozjazdumonarchów,Maksymiliana,WładysławaiZygmunta,
wiedeński
wwęgierskimwówczasPożoniu,czyliponiemieckuPreszburgu,dziśprzemiano-
wanymnaBratysławę,orazwWiedniu,wlipcu1515roku.Cesarzoferowałswoje
pośrednictwowzawarciupokojupolsko-moskiewskiego,aJagiellonowie-wroko-
30
