Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odkrywanierodowoduczłowiekaipocz¹tkówjegokultury
Ryci14ProfilstanowiskaodkrytegowKamitakamorikoło
Sendai(Japonia),którywykorzystanoprzyfałszowaniupozycji
stratygraficznejrzekomodolnopaleolitycznychartefaktów
(nazdjęciuwidocznyjestpoziomtufuwulkanicznego,
datowanyzokoło500tys.lattemu)
przypuszczali,żechodziofałszerstwo.Dokrytykówodkrycia
znadSommynależałprzedewszystkimznakomitypaleonto-
logHughFalconer,którywlatach1863-1864nietylkoprzy-
puszczał,że„siekiery”zMoulinQuignonsąwspółczesnymi
podróbkami,aletwierdziłtakże,opierającsięnabadaniach
chemicznych(zwracającuwagęnadużązawartośćżelatyny),
żeżuchwaodnalezionaprzezBoucheradeParhesjestwspół-
czesna.TakżesławnyarcheologangielskiJohnEvansmoc-
noakcentowałbrakpatynyi„świeże”powierzchnienarzędzi
kamiennychzMoulinQuignon,podająctojakogłównydowód
ichwspółczesnegopochodzenia.Zbiegiemczasutakże
archeolodzyfrancuscyuznaliznaleziskazMoulinQuignonza
fałszerstwo,kładąckresjednejznajpoważniejszychafer
naukowychXIXwieku(która,niestety,rzuciłateżcieńna
znakomiteosiągnięciaJacques’aBoucheradePerthes).
Jednaknajbardziejosławionymznaleziskiemkościczło-
wieka,któreokazałosięfalsyfikatem,byłyszczątki„człowie-
kazPiltdown”(stanowiskoarcheologicznepołożonewhrab-
stwieSussexwAnglii),odkrytewlatach1912-1915.Współ-
występowaniemózgoczaszkiczłowiekawspółczesnego
iżuchwymłodegoorangutana(wktórejzębyzostałyspecjal-
niestarte,abyprzypominałyzębyludzkie),znalezionychra-
zemzfaunąplejstoceńskąbyłopowodemuznawania„czło-
wiekazPiltdown”za„brakująceogniwo”pomiędzynaczelnymi
iczłowiekiem.Fałszerstwotoprzezwielelatbyłopodstawą
dobudowaniateoriioformachludzkichpoprzedzającychczło-
wiekawspółczesnego.DopierodatowanieszczątkówzPiltdown
metodąradiowęglowąw1953rokuprzezKennethaOakleya
iJosephaWeinerapozwoliłostwierdzić,żeichwieknieprze-
kracza500lat.
Ryci15Rzekomodolnopaleolitycznewyrobysiekierkowate,
którepodłożonodowarstwytufu.Wrzeczywistościsąto
okazysfałszowanenawzórneolitycznych„siekier”lub
autentyczne„siekiery”zepokineolitu
Obokfałszerstwzwiązanychzeszczątkamiludzkimido-
brzeznanesąfałszerstwadziełsztukiprehistorycznej.Donaj-
bardziejznanychnależątrzy:zjaskiniChaffaud(departament
Vienne,Francja),zjaskiniKesserlochkołoThayingen(kanton
Schaffhausen,Szwajcaria)orazzjaskińmnikowskich(Wyży-
naKrakowsko-Częstochowska).Wpierwszejztychjaskiń
wlatach1863-1865AndréBrouilletodkryłwielekościrenife-
rówozdobionychrytami,zktórychczęśćzostałapodrobiona
wpierwszejpołowieXIXwieku.TakżewjaskiniKesserloch
odkrytowielekościiwyrobówkościanychkulturymagdaleń-
skiej,jednakobokznaleziskautentycznychczęśćrytówprzed-
stawiającychzwierzęta(np.lisyiniedźwiedzie)okazałasię
współczesnymipodróbkami;jestrzecząinteresującą,że
podróbkitezostaływykonanenapodstawierysunków(mie-
dziorytów)HeinrichaLeutemanna,conaprowadziłoLudwiga
Lindenschmidtaw1877rokunaśladfałszerstwa.
Dążeniedopomnożeniarepertuaruznaleziskpaleolitycz-
nych,atymsamymkorzyścimaterialnych,byłopowodem
bardzoznanegofałszerstwazabytkówzjaskińmnikowskich.
Wlatach80.XIXwiekuGotfrydOssowski,zasłużonyodkryw-
capaleolituwjaskiniachWyżynyKrakowsko-Częstochowskiej,
prowadziłwykopaliskawkilkujaskiniachwokolicachMniko-
wa(PodKochanką,NaGaikuII,NaMiłaszówce,NaŁopian-
kachIiDoktoraMayera),zatrudniającprzynichrobotników.
Robotnicyznajdowaliliczneszczątkifaunypaleolitycznejiau-
tentyczneartefaktykamienne.Niezadowalającsiętymizna-
leziskami,zaczęliwkrótceprodukowaćzkopalnychkościduże
ilościnarzędzi,figurekiprzedmiotówzdobionychrytami.
Ossowskiprzedstawiłteznaleziskaw1883rokunałamach
„Matériauxpourl’Histoiredel’Homme”.Jegopublikacjaod
23
