Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cywilizacjaeuropejskawpóźnymśredniowieczu
EyCJEa
Zatwierdzenieregułyzakon-
nejfranciszkanów_fresk
GiottadiBondonewkorpu-
siegórnegokościoławAsy-
żu,ok.1295r.
oradykalniejszychprzekonaniach,tworzącwXIVw.odrębnąstrukturęmisyjnąpod
nazwąStowarzyszeniepielgrzymów.Dopoł.XVw.wzakonieścierałysiędwietendencje
-umiarkowana(konwentualna)iradykalna(spirytuałowie,obserwanci).
WXIIIw.powstałojeszczewielezakonówżebraczych(np.tzw.braciaworkowi),
zktórychprzetrwaliaugustianieikarmelici.Wpoł.XIVw.regułęśw.Augustynaprzyjęła
takżekongregacjaklasztoróweremickichnaWęgrzechnawiązującadopustelnikaegip-
skiego,Pawła(paulini).Zakonyżebraczepowstrzymałyrozwójherezji,atakże
przywróciłyzach.chrześcijaństwudynamizmiświeżość,wniosłyelementyuniwersa-
lizmuidemokratyzacjiiumocniłyautorytetpapieża,któryzdaniemichteologówmiał
prawoingerowaćwżyciekażdejdiecezjiiparafii.
OkresXIII-XIVw.byłnatomiastzmierzchemzakonówrycerskich.Pierwotneich
celeodeszływniepamięć,gdypodkoniecXIIIw.ZiemiaŚwiętazostałautracona.Zakony
testanowiłypotęgąfinansową.GdytemplariuszeprzenieśliswąsiedzibędoFrancji,
królFilipIVPięknydoprowadziłdolikwidacjizakonuoskarżajączakonnikówohe-
rezjęiczary,anastępnieprzejmującczęśćjegobogactw.Ostatniwielkimistrz,Jakub
deMolay,wrazztowarzyszamizostałspalony(1314).Joannicistworzyliwłasnepań-
stwonawyspieRodos(od1310kawalerowierodyjscy),gdzieprzetrwalikryzys,wznacz-
nejmierzedziękipozyskaniuczęścimajątkupozakonietemplariuszy.Krzyżakówkról
węgierskiAndrzejIIosiedliłwSiedmiogrodzie(1211),gdziemieliwalczyćzpogański-
miKumanami.Gdyutracilizaufanietegokróla,udałosięimuzyskaćodpolskiego
księciaKonradaIMazowieckiegoziemięchełmińską(1228),skądpodjęlipodbójzie-
miPrusównadBałtykiem,gdzienastępniestworzyliwłasnepaństwo,którerozszerzało
swegranicekosztemsąsiadów(Polski,Litwy,księstwpomorskich).Potęgazakonu
61
augustianieikarmelici
zmierzchzakonów
rycerskich
