Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiatwXVIIwieku
HandelzChinami,hamowanywXVIstuleciu
przezurzędnikówo„konfucjańskiejmentalności”,
przeciwnychhandlowiikontaktomzzagranicą,po
1600r.intensywnierozwialiBrytyjczycy.Wywozili
oniherbatę,jedwabiporcelanę,aprzywozilisrebro,
wyrobywełnianeiopiumzIndii.
Jużwlatach1631-1632ograniczonoliczbęstatków
odpływającychzJaponii.Wroku1635rozpoczęłasięizo-
lacjapolitycznaigospodarczaJaponii(sakoku).Japończy-
cypodkarąśmierciotrzymalizakazopuszczaniakraju,
aci,którzywcześniejwyjechali,niemoglijużpowrócić
doojczyzny.Wpięćlatpóźniejkontaktyhandlowe
zEuropejczykamiograniczonezostaływyłączniedo
portuNagasaki,gdziemogłyzawiaćjedyniestatki
holenderskie.JapończycyizolowaliHolendrówna
wyspieDezimapołączonejzNagasakimostem,który
podnoszonownocy.Tylkorazwrokuwpuszczano
ichwgłąbpaństwawceluzłożeniaprezentówwładcy.
TowaryprzywożoneprzezHolendrów,naktóreceny
ustalaliJapończycy,nieprzechodziłybezpośrednio
wręcekupcówjapońskich,leczpoprzezspecjalniepo-
wołanąkorporację.AżdokońcaXVIIstuleciagłównym
towaremdostarczanymprzezHolendrówbyłjedwab,
atakżedrzewomahonioweorazskóryprzywożone
zKambodżyiTajlandii.Partneramihandlowymi
JapończykówpozostalijeszczeChińczycy,podczasgdy
powiązaniahandlowezHiszpanami,Portugalczykami
iAnglikamizostałyzerwane.Władzejapońskiewydały
takżezakazbudowydużychstatków,uniemożliwiając
wtensposóbodbywaniedalekichpodróżymorskich.
Politykaizolacjonizmumusiałanegatywnieoddziały-
Ryci33
P.P
ok.1618-1620(TheHyde
Collection,GlenFalls,Nowy
Jork)
.Rubens,GłowaMurzyna,
waćnagospodarkękrajuWschodzącegoSłońca.
Życiegospodarczewkoloniachnapółkulizachodniejbyłouzależnioneodhan-
dlu,awszystkietowaryniezbędnedoorganizowaniażyciapochodziłyzimportu.
Koloniestanowiłynieograniczonyrynekzbytudlaproduktóweuropejskichito-
warówdowożonychprzyeuropejskimpośrednictwiezAzjiiAfryki.ZEuropyprzy-
wożonowyrobyprzemysłowe,m.in.artykuływłókiennicze,statki,broń,narzędzia
iwyrobyprzemysłumetalowego,azAfrykiniewolników.DziękiEuropejczykom
wAmerycerozwinęłasięnadużąskalęuprawatrzcinycukrowej,ryżu,kawyitytoniu.
ZwyspOceanuAtlantyckiegodostarczanodoAmerykiwinoisól.Zaimportkolonie
płaciłytowarami,główniesurowcamiipłodamirolnymi.WeksporciezkoloniiwAme-
rycePółnocnejdoAngliidominowałtytoń.Prócztegozkoloniiwywożonoindygo,
koloniewAmeryce
ryż,mąkę,ryby,skóry,terpentynę,smołę,atakżechleborazsuroweżelazo,które
Północnej
następnieprzetwarzanowangielskichhutach.DoIrlandiiimportowanonasionalnu,
ainnekrajeeuropejskieorazwyspykaraibskiekupowałypszenicę,mięsoiprodukty
drzewne.ZwyspMorzaKaraibskiegoorazkrajówAmerykiPołudniowejsprowadzano
doEuropyartykułyspożywcze:cukier,alkohol,kakao,kawę,kukurydzę,ziemniaki,
pomidory,dynięifasolę.Nawzrostkonsumpcjikawyiherbatypodstawowywpływ
miałozastępowaniemioducukremuzyskiwanymzmelasy,sprowadzanejzAmeryki,
lubzsyroputrzcinowego.NabazietowarówkolonialnychwEuropiezacząłrozwiać
sięprzemysłkosmetyczny(perfumy)orazprodukcjaczekoladyicukierków.
60
