Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
Osiemnastestulecie-nazywanezwyklewiekiemOświecenia-byłookresemwiel-
kichprzemianpolitycznych,ekonomicznychispołecznych,atakżezmianwszero-
korozumianejsferzekulturyinauki.Noweprądyfilozoficznestworzyłynowąwi-
zjęczłowieka,któramiaławyzwolićludzizmrokuzacofaniaipozwolićimnaracjo-
nalnespojrzenienarzeczywistość,zjednoczesnymodrzuceniemzasadopierających
sięnawierzeitradycji.
Początekwiekuprzyniósłkontynuacjęrywalizacjimiędzypaństwamiouzyska-
niehegemoniiwEuropie.Brakrozwiązań,któremogłybyzaspokoićaspiracjewal-
czącychstron,prowadziłdodługotrwałychkonfliktów,angażującychnieomalże
wszystkiekrajeeuropejskieinabierającychteżwymiarukonfliktówkolonialnych.
PodkoniecwiekuwalkaodominacjęzapewniłapierwszoplanowepozycjewEuro-
pieAngliiiRosji,podczasgdydotychczasowemocarstwamusiałysięzadowolić
niższąrangą.Jednocześniezarysowałysiękształtyprzyszłychimperiówkolonial-
nych,którewzbliżonejformieprzetrwałydopoł.XXw.Natomiastwojnakoloni-
stówbrytyjskichzwłasnąmetropoliąwAmerycePółnocnejzakończyłasięutworze-
niemnowegopaństwa-StanówZjednoczonych.
Womawianymstuleciunastąpiłozmniejszenieoddziaływaniaislamu,cobyłore-
zultatemwypieraniazEuropywpływówtureckich.KrajeDalekiegoWschodu(Chiny
iJaponia),mimonaciskuEuropejczyków,wciążżyływdużejizolacji,obawiającsię
wpływówkulturyStaregoKontynentu.Wrezultacie,tylkowograniczonymstopniu
uczestniczyływważnychprzemianachwiekuOświecenia.NatomiastmieszkańcyCzar-
nejAfrykitworzyliniezwyklezróżnicowanąmozaikęetniczną,religijnąijęzykową.
Takjakprzedwiekami,większaczęśćludnościżyłatamwstrukturachplemiennych,
agłównezainteresowanieEuropejczykówtymobszaremnadalograniczałosiędo
handlu,przyczymnajważniejszymDtowaremDpozostawaliczarniniewolnicy.
Osiemnastestuleciezapisałosięniespotykanąwcześniejwdziejachdynamiką
przeobrażeńekonomicznychiludnościowych.Niebezpowoduzostałyonenazwa-
nerewolucjąprzemysłowąirewolucjądemograficzną.Byłtoczas,wktórymrze-
miosłozostałozastąpioneprzezfabryki,apracaręcznaprzezpracęwodyipary.
Zprzekształceniamitymizwiązanebyłyzupełnienowezjawiskaspołeczne.Pojawi-
łosięnowepodejściedocodziennegobytowaniaczłowieka.Zwracanouwagęna
koniecznośćpoprawywarunkówżyciaiopiekizdrowotnejobywateli.
Przemianydojakichdoszłowciągutegostuleciastworzyływarunkidoobale-
niaancienrégime)u,awiekXVIIIstanowiłprzejściemiędzyDstarymporządkiemD
aspołeczeństwaminowoczesnymi.
5