Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI
mna66.Wołkuszankapłyniewbagnistejdolinie,zpołudniowegozachoduna
północnywschód.PrzecinawyjściazPuszczyAugustowskiejwkierunkuna
GrodnoiwzgórzawpobliżuSopoćkiń-Hołynki.Wodległości2-3kmna
wschódodWołkuszankiznajdująsięwzniesienia,naktórychumieszczonowy-
suniętepozycjeobronnetwierdzyGrodno.OdległośćodnichdoGrodnawy-
nosiła18-21km67.
Wpołudniowo-zachodniejczęściobszarobejmujedolinęRospudy.Tam,
gdziefragmentyPuszczyzostaływyciętebezponownegozalesienia,występują
użytkizielone.DopierwszejwojnyświatowejPuszczaAugustowskaznajdo-
wałasięnatereniedwóchguberni,suwalskiejiłomżyńskiej.WPuszczymożna
spotkaćgłazygranitowejakoefektdziałanialodowcawdawnychczasach.
WzależnościodpodłożaPuszczęporastająróżnerodzajedrzew.Naterenie
piaszczystymwyrosłysosny.Tam,gdziewystępująglebygliniaste,rosnąświerki.
Naobszarachbagnistychwyrastająolchy,anamiejscachmniejzabagnionych-
brzozy,jesiony,dęby,osiki.NaskrajuPuszczyrozmieszczonesąmiasta:Grodno,
Augustów,Lipsk,Sopoćkinie.PrzezPuszczęprzepływająwiększerzeki:Niemen,
CzarnaHańcza,Biebrzaimniejsze-Neta,Rospuda,Jastrzębianka68.
PrzedpierwsząwojnąświatowąstosowanowPuszczyAugustowskiejmetodę
dzielnicowo-przerębową.Polegałaonanatym,żewydzielanonaniej100-hekta-
rowepołacie,naktórychrosłydrzewostanyozbliżonymwieku.Częśćobszarów
leśnych(dzisiejszeNadleśnictwaBalinka,PłaskaiMikaszówka)zewzględuna
dużąbagnistośćterenuibrakdrógdojazdowychbyłaniewykorzystana69.
PrzezPuszczęprzebiegałydwieszosy:Suwałki-AugustówiSejny-Machar-
ce-Augustów.Obydwiedrogibyłydosyćszerokieidogodnedoprzemieszcza-
niasięwojsk.Ichmankamenttorozległeuszkodzeniaidużailośćdziur.Dróg
leśnychiprzesiekbyłodużowięcej,alenietworzyłyonejakiegośprzemyślane-
gosystemu.Przyobfitychopadachśnieguwiększośćznichbyłazasypywana
inawetniebyłomożliwości,abyjeudrożnić.Ponadtoistniałyjeszczetrzydro-
giprzebiegającezSuwałkdoGrodna.PrzecinałyonerzekęWołkuszankę
wdolnymbieguwtrzechmiejscach,naodcinkuponad10km.Długośćkażdej
ztychdrógwynosiłaod55do59km70.
DlawiększychformacjiPuszczabyłatrudnąprzeszkodą.Zmuszałaprzeciwni-
kauderzającegozzachodudojejobejścia.JeżeliNiemcypodjęlibytakąpróbęod
stronyzachodniej,tonatrafilibynaznaczneprzeszkodywpostacijezioraugu-
stowskichibagnistejKotlinyBiebrzańskiej.Kierunekofensywypowschodniej
stroniePuszczybyłłatwiejszydoprzeprowadzenia.Naturalnąprzeszkodąbył
jedynieKanałAugustowski,adalejotwartaprzestrzeń,naktórejznajdowałysię
Lipsk,Sopoćkinie,Grodno.Istniałateżmożliwośćzatarasowaniawszystkich
66F.A.Ossendowski,Puszczepolskie,Poznań1937,s.54-59.
67A.Rozenszild-Paulin,GibielXXarmejskogokorpusawawgustowskichliesachVS.,uWojennyjsbor-
nikobszczestwarewnitelejwojennychznanij”,kn.5,Belgrad1924,s.269-270.
68F.A.Ossendowski,op.cit.
69W.Góralik,Gospodarkaleśnanatereniepowiatuaugustowskiego,[w:]Studiaimateriałydodziejów
PojezierzaAugustowskiego,pr.zb.podred.J.Antoniewicza,Białystok1967,s.653.
70A.Rozenszild-Paulin,op.cit.,s.269-270.
