Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałI
orazjejwschodniegodopływu,rzekiŁosośna.Wtejstrefiewystępowałopięć
dośćwygodnychprzejść,byłyto:mostnaŁosośnejoraztrzymostyijeden
promnaBiebrzywrejonieLipska,KamiennejiSztabina57.
ObszaryKotlinyBiebrzańskiejodwiosnyażdojesieniprzyobfitychopadach
byłytrudnodostępne.PrzezBiebrzęnaodcinkuodjejzetknięciasięzKanałem
AugustowskimdoujściadoNarwiprowadziło11przepraw.Byłytodwamosty,
jedenpromiosiembrodów.Znaczenieoperacyjnemiałotylkopięćprzepraw
skupionychwdwóchmiejscowościach,wGoniądzuiOsowcu.WGoniądzu
znajdowałsięjedenpromidwabrody,natomiastwOsowcudwamosty-kolejo-
wyidrogowy.Pozostałeprzeprawyniemiaływiększegoznaczenia58.Podstawo-
wymrodzajemglebywKotlinieBiebrzańskiejjesttorf.Wokresiedeszczowym
utrudniałprzedostaniesięnadrugibrzeg,awniektórychprzypadkachwręcz
uniemożliwiał.Jedyniesrogiemrozymogłyułatwićporuszaniesiępobagnach
biebrzańskich,itowprzypadku,kiedywarstwatorfuzamarzałapowyżej50cm.
Najmniejprzydatnydoprowadzeniadziałańwojennychbyłterenpołożony
wzdłużgórnegobieguBiebrzy.Występowałytutajrozległeterenyzalanewodą
iglebytorfowe59.
Trzebaprzyznać,żeterenypołożonenadBiebrząiNarwiąbyłydobrzeroz-
poznaneprzezRosjan.TutajwalczylionizKarolemXIIpodczaswojnypół-
nocnej,zwojskamipolskimiw1792i1794r.,wokresienapoleońskimzFran-
cuzamiorazw1831r.iwlatach1863-64zpowstańcamipolskimi.Doświad-
czeniazwalkzostałyskrzętniewykorzystanedoumocnieniatychrejonów,
któreokazałysięstosunkowonajłatwiejszedosforsowania60.
Lasy
Lasysprzyjałyprowadzeniuwalkobronnych.Zregułynaczeleoddziałów
wkraczającychdolasuznajdowałasięstrażprzednia.Jejzadaniembyłorozpo-
znaniesiłprzeciwnikaiterenu.Naczelemaszerowałateżawangardamającaza
zadanieubezpieczeniesiłodczoła.Ubezpieczenieztyłurównieżistniało,na-
tomiaststrażebocznewydzielanowwyjątkowychsytuajach.Doświadczenie
uczyło,żeosłonabocznaszławolnoiopóźniałaprzemarszgłównegooddziału.
Wymaganebyłojednakzabezpieczeniestrefyskrzydełprzedniespodziewa-
nymuderzeniemprzeciwnika.Istotnąsprawąbyłozaopatrzeniewżywność,
utrzymaniełącznościirozpoznanie61.
57Ibidem,s.32.
58Ibidem,s.32.
59A.Aksamitowski,MilitarnarolaNarwiwkampaniachwojennychXXwieku,Warszawa2006,s.82-83.
60W.S.Mikuła,Wpływdoświadczeńzwalknapograniczumazowiecko-pruskimnakształtowaniesię
rosyjskichkoncepcjiufortyfikowanialiniiNarwi.Twierdzeidziałaniawojennenaziemiachpolskich
wczasieIwojnyświatowej,Materiałyzmiędzynarodowejkonferencjinaukowejzorganizowanej
wramachprogramuMinisterstwaKulturyiSztukiuOchronaikonserwacjaarchitekturyobronnej”,
OsowiecTwierdza,16-18października1998,Białystok-Przasnysz2000,s.19-24.
61M.Plewczyński,GeografiawojennaMazowsza,Siedlce2005,s.46-47.
