Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
l
Problemiśrodekzaradczy
nychwobieguacenądobrakonsumpcyjnego,coświadczyłobyonteo-
riiilościowej”.Abyradzićsobiezzaistniałąsytuacją,rządyniekiedy
obniżaływartośćmonetpoprzezzmniejszaniewnichilościkruszcu.
Gdynapotykanokwestieprawnepowiązaneztymizjawiskami,wycią-
ganoznichwnioski.Zaczętodoskonalićkoncepcjepieniądzajakoto-
waru,codoprowadziłopóźniejdoideipieniądzafat.PodkoniecXV
wiekuprzeprowadzononiepowiązanezsobąeksperymentyzwymie-
nialnymimonetamiżetonowymi,alenapotkanoograniczeniatechno-
logiczneiproblemypowodowaneprzezniezdyscyplinowanerządy13.
WXVIwiekuzmechanizowanoprocesbiciamonet.Odtegocza-
sumożnabyłoprodukowaćjewlepszejjakościitrudniejszedopod-
robienia.Podniosłotojednakkosztystałe,cozkoleiskłoniłowładze
kastylijskiedoprzeprowadzeniaeksperymentupozwalającegoodnieść
pewnekorzyścidziękiwprowadzeniudobrzezarządzanegosystemu
pieniądzafat.Jegopodstawąmiałybybyćmiedzianemonetypełniące
funkcjężetonów.Niestety,politykafinansowaniadeficytuzczasem
spowodowałabezprecedensowąinflację.WXVIIwiekuwładzein-
nychpaństweuropejskichodczuwałypokusę,abywdrożyćpodobne
rozwiązanie,cospowodowałorozmaiteskutki.Twórcyteoriimone-
tarnychprzyglądalisiętymeksperymentomiwyciągaliwnioski:kiedy
pieniądzfatmożebyćrozwiązaniempożądanym,jaktakimpienią-
dzemzarządzaćidlaczegoilościowateoriapieniądzamogłaskłaniać
doograniczeniarolidrobnychmonetjakoprawnegośrodkapłatnicze-
go.W1661rokuwWielkiejBrytaniisirHenrySlingsbyzapropono-
wałpewnąwersjęzespołuzasadnormatywnych.
Musiałoupłynąćpółtorastulecia,zanimwWielkiejBrytaniiwprowa-
dzonowżyciezaleceniaSlingsby’ego.Wrócimydotegopodkoniecnaszej
opowieści,nawiązującdoprzekonaniaAngeliRedish,żedopierowykorzy-
staniemaszynyparowejumożliwiłofaktycznewdrożeniewZjednoczonym
13
MeirKohnprzedstawiaodmiennewyjaśnienieniedoborówmonetwśredniowieczu(zob.Kohn2001,rozdział7),
wspominającopewnychmechanizmachujętychwnaszymmodelu.GustavSchmollerpokrótceomawiarozwójpolityki
monetarnejwwypadkumonetoniskichnominałachodśredniowieczadopoczątkuXIXwieku,szczególniezwracając
uwagęnawprowadzeniedoobiegudrobnychmonetoograniczonymzakresieprawnegośrodkapłatniczego,których
wartośćnominalnaprzekraczaławartośćużytegometalu(zob.Schmoller1900).Autortenjednaknieporuszałkwestii
wymienialności.
