Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NastykupoliteizmuichrześcijaństwazapierwszychGryftów
zwyobrażeniamiohierofaniachbogówpomorskich,mającychużywać
zgromadzonychwświątyniachatrybutówwczasswychepifanii.
TomasKantzow,interpolujączahagiografamiuzupełnia,żekiedy:
nzniszczylibóstwoswe,Jarowita-którytyleżoznaczał,coMarsuRzy-
mian,bóstwembył,którewładzęnadwojnąsprawuje;podobniejakinny
bożek,Porewitem[Barveit]zwany,którybyłjakMerkury-ioczyścili
świątynię.Żezaśniełatwotambyłoowapnoikamień,pozostawiłim
św.Ottotęświątynię,wodąświęconąjąskropił,dochrześcijańskiego
wyświęcającużytku”38.
Byłbytociekawyprzykładnieniszczeniakącinyiniestawiania
kościołainsitu,jakodbywałosiętozazwyczaj,adaptowaniazaśpo-
gańskiegosacrumwceluuformowanianowejprzestrzenidlachrze-
ścijańskiegowyznaniawiary.Trzebateżuwzględnić,żepierwsze,
częstonaprędcestawianekościoły,niemogłysięrównaćkunsztowi
artystycznemuwyglądukącinsłowiańskich(ostatniaznichwzniesiona
zostaławokresiemisjiottońskiejwChoćkowie,obecnieGützkow),
uzasadniałobytowięctakąnkonsekrację”.
Wybiegającwprzyszłość,należywspomniećoodnalezionych
wWołogoszczynieliturgicznychkamieniachkultowych,datowanych
naIpołowęXIIwieku.Stanowiąonedowódprzejmowaniadawnych
miejscizwiązanychznimiartefaktówprzezchrześcijaństwobądźteż
wskazująnadwuwiarę.Przypatrzmysięprzezchwilętympomorskim
zabytkomzdomniemanymwizerunkiemJarowita-postaciwdługiej
szacieiatrybutem39.
PierwszyznichGerovitstein,leżącyprzedstawieniemnazewnątrz
PetrikirchewWolgast,togłaznarzutowyzkamieniakrystalicznego
owymiarach183na117cm40,pochylonynabokiiumiejscowiony
38
T.Kantzow,op.cit.,s.179.
39
ZtegowzględuwJarowiciedoszukaćsięmożnaanalogiidoJaryłyzewschod-
niosłowiańskiegofolkloru,przedstawianegojakomłodego,pięknegomłodzieńca
wbiałejszacie,trzymającegowlewejręcekłosyżyta,awprawejludzkągłowę.
Zob.także:M.Łuczyński,Językowo-kulturowyobrazJaryły~Jarowita(próba
rekonstrukcji),nNomos.Czasopismoreligioznawcze”,2013,nr80,85-97.
40
A.Holtz,DiepommerschenBildsteine.DerBestandundseineStellungzuden
SulichenBaba-SteinenunddenmittelalterlichenGrabplattenundihrehistorischen
Hintergründe,nBaltischeStudien”,1966,nr52,s.12.
25
