Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
-politycznychnatymterenie,dominującychtucentrówkulturowych,
politycznychigospodarczych,etnosów,językówireligii.Szczególnie
dynamiczniesytuacjazmieniałasięwXXwieku,kiedytodefactona-
stąpiławymiananiemalcałejludnościPomorza,zwyjątkiempozostałej
tuludnościautochtonicznej:Kaszubów,Kociewiaków,Borowiaków,
Chełminiaków,Powiślan,Krajniakówitd.,coteżznacznieodróżniaten
regionodinnychczęściziemzachodnichipółnocnych.
ChoćPomorzejestterytoriumpograniczaorazobszaremperyferyj-
nymzpunktuwidzeniapolitycznychcentrówdecyzyjnych,tojednak
działysięturzeczyważnedlaPolskiinietylko.Mamywięcparadok-
salneodczuciebyciaperyferium,ajednocześniecentrum(wlatach80.
inapoczątkulat90.XXw.oGdańskumówiłosięwręcz,żetodruga,
nieformalnastolicaPolski,doktórejzawitaćmusieliwszyscywielcy
przyjeżdżającydonaszegokraju).
DynamikaprocesówludnościowychnaPomorzuwXXwiekuspo-
wodowała,żewtymregioniemamydoczynieniaznojczyznamipodzie-
lonymi”.Taksiędzieje,gdytosamoterytoriumjestuznawanezaojczy-
znęprzezróżnegrupy,międzyktórymiczęstozachodziantagonizm.
Każdaztychgrupinaczejnazywatęojczyznę,prowadziinnewobec
niejpraktykisymbolizacyjne,wreszcieodmiennieinterpretujewydarze-
nia,postaciiprocesyhistoryczne.WodniesieniudoPomorzajestoczy-
wiste,żejestonozbioremmałychojczyznpodzielonych–Niemców
iPolaków(wtymtakżeKaszubów).Cowięcej–dziśpozanieliczną
mniejszościąniemiecką–dlatychpierwszychPomorzejestojczyzną
utraconązcałymnbagażem”emocjonalnym:sentymentalizmem,specy-
ficznąkreacjądawnegowizerunku,podkreślaniuniemalwyłącznienie-
mieckichśladówobecnościnatymterenieitd.Innewydarzeniaiproce-
sywyróżniasiępozytywnie,anajlepszymtegoprzykłademsąoceny
niemieckieczasówkrzyżackichipruskiegopanowania,postrzeganych
jakookresyintensywnejmodernizacji,rozwojuekonomicznego,cywi-
lizacyjnego.ZoczywistychwzględówinaczejpostrzegasięjewPol-
sce.
Podzielonapamięćhistorycznaiodmiennawrażliwośćsymboliczna
sątypowedlanojczyznpodzielonych”.Aleituwidaćpewnezmiany,
którenastępująwostatnichlatach.Whistoriografiipolskiejwstosunku
doutartychdawniejsądówniecoinaczejpiszesięnp.ozakoniekrzy-
żackim
17
,natomiastzestronyniemieckiejzaczynasięzauważaćnp.
1111111
17
Przełomemnapewnobyłamonografia:M.Biskup,G
.Labuda,Dziejezakonu
krzyżackiegowPrusach.Gospodarka–Społeczeństwo–Państwo–Ideologia,
Gdańsk1986.
18
