Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wieleci–dawnasłowiańskapotęgaodrzańsko-bałtycka
siadującegoodzachoduzKsięstwemObodrzyców,zostajeutrwalonawe
wczesnymśredniowieczunakartachwielukronik.Wciąguswoichdzie-
jówobdarzanibyliróżnymiimionami:Weletowie,Weleci,Lutycy,Luty-
kowie,Lucice,Wilcy,Wilce,Wilki,Wilczkowie(czeskieWlcy,Wlczkowe),
WilziiWalziuNiemców,Wiltzen,Welatabowie,przeważniezprzymio-
tamiwaleczne,harde,chrobre.Einhardpisałonichpodrokiem789:„Jest
wGermanii4naródpewiensłowiański(natioquaedamSclavenorum),sie-
dzącynadbrzegiemoceanu,nazywającysięwewłasnymjęzykuWeletabi,
pofrankijskuzaśWiltzi.ZawszeFrankomwrogi,zwykłbyłwobecsąsia-
dówswoich,którzy...bylisprzymierzeńcamifrankijskimi,pałaćnienawi-
ścią,prześladowaćichwojnąiprowokować”5.BiografKarolaWielkiego
zdradzawielezusposobieniategonadbałtycko-odrzańskiegoplemienia,
kładącprzytymnacisknaichwalecznośćiuwydatniajączbrojnedziała-
nianapobliskieterytoria.
KrajWieletównazywanybyłtakżeLutycją,iwtymkontekściepo-
jawiasięwpóźniejszychbadaniachhistorycznychmianoPomorzelu-
cickie.Słownikstarożytnościsłowiańskichokreślaichdziedzinymiędzy
środkowąŁabąidolnąOdrąorazBałtykiemaśrodkowymdorzeczem
Sprewy,aplemięWieletówzaliczadolechickiejgrupyjęzykowej6(Sło-
wianiepołabscy,PolacyiPomorzanie).Łabatworzyłanietylkozachod-
niągranicęwystępowaniawiększościsłowiańskichplemionistrefękon-
taktówzniesłowiańskimisąsiadami,ale,wrazzkilkomainnymirzekami,
stanowiłaosystemiehydrograficznym,będącymcharakterystycznym
elementemgeograficznymziemnadodrzańskichinadbałtyckich7.
Wiemy,żeWieleciprzybylinateterenywczasiewielkiejwędrówki
ludówiśredniowiecznegoetnosusłowiańskiegoumiejscawiającegoich
pośródludówpółnocno-zachodniegoodłamuSłowiańszczyzny.Dośćdługo
plemionatestałynauboczuprocesówdziejowychiniezwracałnanie
uwagiZachódijegokronikarze.Wprawdziezdawkoweinformacjepo-
jawiająsięjużwstarożytności,aledopierowXwiekuWielecistanowią
znaczącąsiłą,którejniepomijanojużwżadnychprzekazach.Jakkol-
1111111
4Mianemtymokreślanoodstarożytnościcałebarbaricum,czytoceltyckie,ger-
mańskie,czysłowiańskie,zatemwujęciubardziejgeograficznymniżetnicznym.
5Einhard,ŻycieKarolaWielkiego,przeł.J.Parandowski,wstępemiobjaśnieniami
opatrzyłA.Gieysztor,Wrocław1950,s.29.
6Słownikstarożytnościsłowiańskich.EncyklopedycznyzaryskulturySłowianod
czasównajdawniejszychdoschyłkuXIIwieku,red.G
.LabudaiZ.Stieber,t.6T-W
,
Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk1977,s.430.
7M.Dulinicz,KształtowaniesięSłowiańszczyznyPółnocno-Zachodniej,Warszawa
2001,s.8.
15
