Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DanielKalinowski
Trzeciaczęśćrozprawyzwiązanajestzopisembudownictwakaszub-
skichdomostw.Ceynowawyróżniawśródnichkilkatypów:domnajuboż-
szych,jednoizbowy,znajbardziejpodstawowymwyposażeniemorazdo-
mostwazamożniejszych,wktórychpojawiająsięjużsfunkcjonalizowane
iwyspecjalizowanepomieszczenia.Autorrozprawyzauważastopniowy
rozwójurządzaniamieszkania,którynaprzykładpolegałnapoczątko-
wymużytkowaniupaleniskazotworamiwentylacyjnymiwścianachdo-
mostwa,adopieropóźniejzkominem(z.V
,s.77).Najdawniejszejadło
kaszubskiewedlesłówCeynowynvnéchczasachmóżesęnazvacdobrè,
chócnjebéłokunsztovnè”(z.V
,s.77).Kaszubi,jakoludosiadły,znali
również,użytkowaliipozyskiwalisól.Zakładaliteżpasieki,używając
miodudosporządzaniapotraworaznapojów10.
KolejnacząstkarozważańCeynowypoświęconazostałaubraniu.Wod-
różnieniuodpierwszegofragmenturozprawytymrazembadaczomówił
rzeczbardziejskrupulatnieiwodniesieniudoróżnychtypówubiorów
iróżnychgrupspołecznychKaszubów(z.V
,s.78).Niezabrakłoinforma-
cjiokonwencjinoszeniawłosów,którawprzypadkumężczyznwiązała
sięzpozycjąspołeczną-długiewłosynosililudziewolni,zaśkrótko
ścięteniewolnicy.Skracaniesiedmioletniemuchłopcuwłosów,czylipo-
strzyżyny,coCeynowaporównujezresztądochrztu,byłorytuałemprzej-
ściawprzestrzeńspołeczną,niezaśprzebywaniemwyłączniewsferze
rodzinnej11(z.V
,s.78).
KolejnyrozdziałtekstuostarożytnychKaszubachdotyczymałżeń-
stwairodziny.BezspecjalnejkrytykidawnegomodeluspołecznegoCey-
nowapiszeowielożeństwiejakozjawiskunaturalnym,wynikającymzdo-
1111111
starożytnejinowożytnejliteratury,[w:]Teoriabadańliterackichzagranicą,antologia:
wybór,rozpr.wstępne,koment.S.Skwarczyńska,t.I,cz.1,Kraków1965alboP
.J.Sza-
farzyk,Słowiańskiestarożytności,przeł.H.N.Bońkowski,Poznań1842,t.1-2.
10CzynnikitemajązazadaniepotwierdzaćrolnicząnaturęKaszubów,cobyłowmy-
śleniuohistoriiSłowiańszczyznywXIXwiekutraktowanejakowyższaformaspo-
łeczna,aniżeliformacjemigracyjneczynomadyczne.Szerzejokwestiiustrojugo-
spodarczego:J.Lelewel,Dzieła,t.2:Pismametodologiczne,cz.2:Dziejehistorii,
jejbadańisztuki,Warszawa1964alboK.Brodziński,Oklasycznościiromantycz-
nościtudzieżoduchupoezjipolskiej,[w:]tegoż,Wybórpism,oprac.A.Witkowska,
Wrocław1966,s.282inast.
11Postrzyżyny,jakoznaksłowiańskiejobyczajowości,byływpolskimromantyzmie
dośćczęstoeksploatowanymmotywem,cowiązaćmożnazjejrytualnymiobrazo-
wymaspektem.Omówieniakwestiiodstronyreligioznawczejdokonali,np.:K.Po-
tkański,PostrzyżynyuSłowianiGermanów,Kraków1895;A.Szyjewski,Religia
Słowian,Kraków2003,s.197;J.Strzelczyk,Mity,podaniaiwierzeniadawnych
Słowian,Poznań1998.
38
