Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CezaryObracht-Prondzyński
Proponujeteż,abytożsamośćopisywaćwielowymiarowoiwielo-
aspektowo,przyjmującsiedemperspektyw:
1.
Perspektywapsychologiczna:kluczowymjejelementemjeststopieńindy-
widualnejidentyfikacjizregionem,jegospołecznościąikulturą.Owaiden-
tyfikacjawyrażasięczęstowgotowościdoaltruistycznychdziałańnarzecz
regionuijegospołecznościczyzbiorowości.Iacontrarioobrakuzindy-
widualizowanejtożsamościregionalnejlubjejodrzuceniuczyzastąpieniuin-
nymirodzajamiidentyfikacjiświadczypoziomeliminacjiodwołańdoregio-
nuijegotradycji,brakwiedzyisamoświadomościwtymzakresie,postawa
wyniosłejizolacji,tożsamośćuniwersalistycznapoza-iponadregionalna.
2.
Perspektywasocjologicznakonstytutywnystajesiętutajfunkcjonujący
wświadomościzbiorowejpodziałna:myioni,poczucieodrębności,arty-
kułowanelubnie,alezpewnościąodczuwane,częstospolityzowanewgrze
owładzę.Tożsamośćregionalnawwymiarzesocjologicznymprzejawiasię
poprzezodwołaniadomałychojczyzn,heimatów,skonfederowanychze
sobąnapoziomieregionalnym,pozostającychniekiedywsymbolicznych
lubrealnychkonfliktach,leczspójnychdlapostronnegoobserwatoraizinte-
growanychwprzypadkuzagrożeniazewnętrznego.
3.
Perspektywageograficznakluczowymokazujesięprzypisaniedoteryto-
rium,amówiącdokładniejdomiejscaiprzestrzeni.(…)Zarównomiesz-
kanie,jakidomstanowiąelementyprzestrzeniimiejscaważnewżyciu
człowieka,alebynajmniejniejedyne.Wręczprzeciwnie,istniejecałase-
kwencjaprzestrzenioddziałującychnaprocestrwanialubprzeciwnie
wygasaniatożsamościlokalnejiregionalnej.Niemalcałaprzestrzeń,która
otaczaczłowiekajestbowiemplastycznaimożnaadaptować,przyswajać
iwrezultaciekształtowaćoraztraktowaćjakobliską.Wtymszczególnym
procesieprzeobrażaniaprzestrzeniludzieprzypisująswoimwytworom
funkcje,sensiznaczenia.Nadawaniesensu,znaczeńifunkcjimieszkaniom,
budowlom,pomnikom,parkomczyrzekompowoduje,żeichużytkownicy
staleodczytująnajczęściejwsposóbniewpełniświadomypewnekody
iszyfry.Azatemmieszkanie,dom,miasto,wieśczyosadairozmaiteich
przestrzeniestająsiękomunikatemznakowymdlamieszkańcówiprzyby-
szówzzewnątrz.(…)
4.
Perspektywaetnograficzna:najistotniejszymwyznacznikiemtożsamościre-
gionalnejstająsięwtymprzypadku:strój,zwyczaje,obyczaje,świadomość
dziedzictwakulturowego,rozumienieiodczytywanieznaczeń,symboli
kulturymaterialnejorazjejkorelatów.Natomiastwperspektywiesocjolin-
26