Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BronisławNowak
Próczpisanychiniepisanychzasadwojnaposiadateżwłasneakce-
soria,rekwizytyiartefakty,takiejakbroń,emblematy,mundurczy
inneelementywyposażeniawojskajakogrupyludzipermanentnieprzy-
gotowanychdodziałańbojowych.Zanimpojawiłsięmundur,dowódcy
oddziałówzbrojnychprześcigalisięwpomysłach,jakskuteczniewy-
różnićswoichodobcych,wprowadzająctotemy,proporce,gonfalony,
chorągwie,symboleiherbynatarczach,tunikachipelerynachoraz
klejnotynahełmach,atakżeproklamacjezagrzewającedowalki,
ajednocześnietrudnedowymówieniaprzezprzeciwnika.
Wnielicznychprzypadkachtakszerokiegoasortymentuzjawisk
towarzyszącychwojnomnieodnajdujemywŹródłachhistorycznych,
itoniedlatego,żeichnieodnotowano,aledlatego,żeniektórezwojen
nietoczyłysięzgodniezodwiecznymscenariuszem.Zazwyczajdoty-
czyłotostarciamiędzyprzeciwnikami,zktórychsilniejszylekceważył
słabszego.Takwłaśniewyglądałytrwająceponadwiekstosunkimiędzy
ZakonemSzpitalaNajświętszejMariiPannyDomuNiemieckiegoaKsię-
stwemPomorskim,noszącebezsprzecznieznamionaregularnejwojny.
Wszakwojskaksiążątsłupskichdokońcaistnieniapaństwazakonnego
systematyczniestaczałybojezrycerzamiteutońskimi,nigdy,mimo
zawieranychukładówiwynikającychznichzobowiązań,niestając
znimiwpoluramięwramię.Czyjednakmożnawtychzmaganiach
odnaleŹćwymienionewyżejcechykonfliktuzbrojnego?Natakposta-
wionepytanietrudnojednoznacznieodpowiedziećbezszczegółowej
analizyznanychzeŹródełfaktów.
***
Przedewszystkimpunktemwyjściadotegotypurozważańjestfakt,
wspólna,pomorsko-krzyżackagranicapaństwowaniewynikała
zodwiecznegotrwaniasąsiadującychzesobąnacji,leczbyłaefektem
ekspansjidwóchorganizmówpaństwowych.WprzypadkuKsięstwa
Pomorskiegoowaekspansjapolegałanaodzyskiwaniuziemutraco-
nychnarzeczwczesnejmonarchiipolskiej,jaktowynikazzapisów
kronikarskichWincentegoKadłubka,JanaDługoszaczyThomasaKant-
zowa.Państwozakonnenatomiastbyłotworemcałkowicienowym,
niemającymodpowiednikawcałymówczesnymświecie,założonym
naterytorium,któregopierwotnimieszkańcywidzielikonieczności
40