Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SłowakówiCzechówzauroczeniefolklorem(wXIXwieku)
17
księgę,możejązaklęli,abynigdyzdziedzictwapotomkównie
wychodziła,iwtymceluurzekliowoczesnymsposobem,by
mogłasłużyćzaświadectwoodwiecznejwłasnościnajpóźniej-
szymwnukom”17.
MariaJanionkomentuje:DTrzebazatemczytaćksięgęziemi
-tajestnajważniejsza”18.Aleczytylkoczytać?
CzesiniemieliZoriana,alemieliVáclavaHankę,którynie
marnowałczasunaposzukiwaniezabytkówpradawnejkultury,
nawczytywaniesięwksięgęziemi,alejepoprostustworzył.
Zrobiłtozresztą,zdaniemČernego,podwpływemHerdera,
reagującnajegoukrytyapel:
DWielkaRzeszo,Rzeszodziesięciunarodów,Niemcy!Niemasz
Szekspira,niemaszpieśniswychprzodków,którymimogłabyś
sięszczycić?Szwajcarzy,Szwabowie,Frankowie,Bawarczycy,
Westfalczycy,Sasi,Wendowie,mieszkańcyPrus,wszyscybez
wyjątkunicniemacie?Głoswaszychojcówprzebrzmiałimil-
czywprochuziemi?Narodziemężnychobyczajów,szlachetnej
cnotyijęzyka,czyniemaszśladówswejduszywdawniejszych
czasach?”19.
Echategoapelupobrzmiewająwcytowanejwypowiedzi
Zoriana,tyle,żepolscyentuzjaścipierwotnejpoezjiniewpa-
dlinapomysł,żebysięposunąćdomistykacji.ApelHerdera
adresowanybyłwprawdziedoNiemców,alejakwidaćczeski
słowianolpotraktowałszerokozawartewnimintencjei,jak
piszeČerny,stworzyłCzechompoetyckiprawiek,któregotak
brakowałoniemieckiemunauczycielowi20.Rękopiskrólowodwor-
17
Cyt.za:ibidem,s.81-82.
18
Ibidem,s.82.
19
J.G.Herder,Opodobieństwieśredniowiecznejpoezjiangielskiejiniemieckiej,
wrazzewszystkim,coztegowynika,przeł.B.Prusińska,w:idem,Wybór
pism,wyb.iopr.T
.Namowicz,Wrocław1987,s.278-279.
20
V.Černy,Vyvojazločiny…,op.cit.,s.12.