Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
A.Burzyńska,A.Łebkowska,T.Nastulczyk,M.Skucha,M.Świerkosz,T.Walas
łowej,żepoprostutosązapisyprywatne,wydobytestosunkowopóźnoprzez
historykówliteratury.
M.Skucha:Możeodbiegającniecoodkrytykifeministycznejsensustricto,
chciałbymporuszyćtujeszczejednąkwestię.Otóż,MonikaŚwierkoszmówi-
łaotym,żeprzezdługiczasistniałaliteraturaprzezdużeLitapisanaprzez
kobiety;odzawszeteżkobietabyłatematemliterackim.Nieoznaczato,rzecz
jasna,żeoddawnafunkcjonowałafeministycznakrytykaliteracka–raczej,
powiedziałbym:krytyka,którejtematembyłakobieta.Przykładowo:fakt,że
jużnapoczątkuXXwiekupojawiłasięksiążkaZaleskiegoKobietaikobie-
cośćwpoezjiSłowackiegonieoznacza,żebadacztenuprawiałkrytykęfemi-
nistyczną.Poprostupotraktowałkobiecośćjakotematiproblem.
Nasuwasiętujednakinne,wmoimprzekonaniu,niezwykleważnepy-
tanie:acoz„literaturąmęską”?Taknaprawdęniemaliteraturymęskiej,to
znaczykategoriamęskościjakokategoriapowszechna–nieistnieje.Swego
czasunaproblemtenzwracałauwagęGrażynaBorkowska,twierdząc,żeoile
odpewnegomomentumamydoczynieniazliteraturąkobiecą,otyleniemo-
żemymówićoliteraturzemęskiejjakotakiej,boodrazupojawiająsiędodat-
kowekategorie(np.literaturamarynistyczna,wojenna,przygodowaitd.).Do-
pieroodniedawna,powiedzmyodlatosiemdziesiątychXXwiekuwStanach
Zjednoczonych,unaspewniedwadzieścia,trzydzieścilatpóźniej,zaczyna
sięrewizjatekstówmęskich,czyliczytanieliteraturypisanejprzezmężczyzn
zperspektywyuwzględniającejtematyzwiązanezmęskimciałemijegosty-
lizacją,zmęskimżyciem,seksualnością,zmęskościądysfunkcyjną,słowem:
wogólezmęskościami.Tozupełnienoweujęcie,nowyobszarbadań,który
wyłoniłsięwznacznejmierzepodwpływemkrytykifeministycznej.Dobrym
przykłademjesttuksiążkaBertholdaSchoene-Harwoodasprzeddziesięciu
latpt.WritingMen,wktórejautortropireprezentacjemężczyznimęskości
utakichpisarzy,jakConrad,James,Golding,Burgess,WelshczyMcEwan.
A.Łebkowska:Zgadzamsię,choćwidziałabymtujednakpewnąróżnicę.
Otóżkrytykafeministycznamawsobiepewneelementydyskursuemancy-
pacyjnego,widaćwniejnaprzykładszukaniesposobówwłączaniasięwob-
szarmęskiejdominacjiczyszukanieszczelin,uskokówitd.wramachszeroko
pojętegodyskursupatriarchalnego.Badanianadliteraturąmęskąnatomiast
(oczywiściezbrakuczasupomijamistotnąijużzzałożeniadyskusyjnąkwe-
stięwydzieleniatejliteratury),skądinądbardzociekawe,pokazują,jaktalite-
raturawpisujesię–alboniewpisuje–wdyskurspatriarchalny.
M.Skucha:Albojakpatriarchatjestkrzywdzącydlamężczyzn.
A.Łebkowska:Jednakniematutajproblemuprzemilczeniaczywyklu-
czenia.Niewidziałabymtutajsymetriimiędzyginokrytykąa–powiedzmy
–androkrytyką.
