Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
WperspektywieeuropejskiejSzwajcariawydajesięstanowićkrajpodwieloma
względamiwyjątkowy,coznajdujeswójwyrazmiędzyinnymiwstereotypowych
opiniach,jakieczęstosięonimsłyszy.Mówisię,żejesttokrajbogatyzarówno
wsensiematerialnym,jakikulturowym,rozwinięty,zorganizowany;krajwiel-
ceprzywiązanydotradycji,czysty,uporządkowany,przyjaznydlaprzybyszów;
kraj,wktórymmożnasięporozumiewaćwkilkużnychjęzykach,krajnietypo-
wypodwzględemskładunarodowego.
Wielokulturowośćniejestjednaktylkoszwajcarskąspecjalnością.Wręczprze-
ciwnie,fenomenkoegzystencjizróżnicowanychspołecznościwgranicachjednej
strukturypaństwowejzdajesiędominowaćwewspółczesnymświecie,stanowi
raczejnormęniżwyjątek,aleteżdostarczawieluproblemówdorozwiązania.Jak
piszeWolfLinder,wybitnyznawcasystemupolitycznegotegoalpejskiegokraju,
„wielokulturowakoegzystencja,integracjaipokójtokwestiekluczowe,aprze-
cieżwciążoczekującerozwiązaniawwieluregionachświata.Koniktymiędzy
żnymigrupamietnicznymi,językowymi,religijnymiikulturowymistanowią
głównypowódniepowodzeniaspołecznejmodernizacjiTrzeciegoŚwiata,woj-
nynaBliskimWschodzieiBałkanach,jakrównieżproblemówwwieluinnych
państwach,gdziewspółistniejążnegrupyetniczne.Trwającyprzezwieledzie-
sięcioleciuciskmniejszościnarodowychodegrałgłównąrolęwupadkuZwiązku
Sowieckiegoistałsięprzyczynąwybuchunowegonacjonalizmuwnowychnie-
podległychrepublikach”1.
WielokulturowośćSzwajcariiopierasięnadwóchlarach2.Popierwsze,jest
toświadomewyrzeczeniesięideitworzeniamonokulturowego,jednojęzycznego
państwanarodowego.Szwajcariajestwpewnymsensienarodem„sztucznym”,
powstałymnaskutekhistorycznychkonieczności,aprzedewszystkimzwolipo-
litycznejjejmieszkańców.Podrugie,mamywtymprzypadkudoczynieniaze
szczególnymtypemwładzydemokratycznej,którafaworyzujeiumacniapodział
władzypolitycznejmiędzygrupywyznaniowe(protestantówikatolików),języ-
kowe(niemiecką,francuską,włoskąiretoromańską)izawodowe(pracodawcy
izwiązkizawodowe).
AnalizaprocesunarodzinitrwaniawielokulturowościwSzwajcariizostała
wniniejszejpracypoddanajednemu,aleistotnemuograniczeniu.Przyjętomiano-
wicieperspektywę,którąmożnabynazwać„odgórną”,aktórapoleganapatrze-
niunaprzedmiotbadaniazpunktuwidzeniaKonfederacjijakocałości.Innymi
słowy,przedmiotemanalizytegostudiumbędąrozwójiprzemianywielokulturo-
wościSzwajcariipostrzeganewkategoriachpaństwa,jegostrukturpolitycznych,
1WolfLinder,Demokracjaszwajcarska.Rozwiązywaniekoniktówwspołeczeństwiewielokul-
turowym,WydawnictwoWyższejSzkołyPedagogicznej,Rzeszów1996,s.13.
2Ibid.,s.14.