Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.Przybyliński,WIĘŹNIOWIE„NIEBEZPIECZNI”–ukrytyświatpenitencjarny,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-007-0,©bySławomirPrzybyliński,2012;©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
10
Wprowadzenie
[...]więzieniemanaceluchwiloweusunięciezespołeczeństwaczłowieka
przestępnego,abyniemógłonpopełniaćnieprzerwaniedalszychprzestępstw.
Jednakzamykaćwwięzieniunależyztąmyślą,żebywczasieodbywaniakary
więzieńpoprawiłsięiwyszedłzwięzieniajakoczłowiekuleczonyzeswych
skłonnościdozła6.
ZatemnowoczesnewięziennictwojestdziełemXIXwieku,jaktwierdziLeon
Rabinowicz7,awszystkoprzedtembyłoepokąprzedhistoryczną,okresemśre-
dniowiecznegowprostbarbarzyństwa,prehistorią.
Wtymczasiewwieluzakresachzmienionosensikoncepcjękarypozbawie-
niawolności,przenoszącpunktnaciskuzzemstyirepresyjnegospojrzenianajej
wmiaręludzkiwymiarorazpodkreślającfunkcjęwychowawczątejkary.
Wedługwspółczesnegopolskiegoprawapenitencjarnego8wykonywanie
karypozbawieniawolnościprzezstosowanieoddziaływańresocjalizacyjnychma
niejakomodelowaćumysłyskazanych,wyprowadzającichzeświataprzestęp-
stwaimyśliantyspołecznych,akierująckupoczuciuodpowiedzialnościifunk-
cjonowaniuwśrodowiskuotwartymzgodniezkanonamiwyznaczonymiprzez
społeczeństwo.Znaczyto,żepoprawapensjonariuszainstytucjikorekcyjnejma
sięodbywaćprzezzwróceniewjegostronęzindywidualizowanychdziałańwy-
chowawczych.Należałobyteżjednakuwzględniaćpracęskazanych,naukę,zaję-
ciakulturalno-oświatowe,sportowe,kontaktzespołeczeństwemirodziną,jak
równieżwsparcieprocesuresocjalizacjionowatorskieoddziaływania,skutkują-
cem.in.przemianątożsamościindywidualnejispołecznejosobydopuszczającej
sięczynukaralnego,adokonującesięprzez„stymulowanierozwojujejstruktur
poznawczychitwórczychorazwyposażeniejejwnoweindywidualneispołeczne
kompetencje”9.
HenrykMachel10twierdzi,żeprzedresocjalizacjąpenitencjarnąstawiasię
zazwyczajdwacele–celminimumicelmaksimum.Tenpierwszymożnaokreślić
jakostanosobowościosadzonego,umożliwieniemufunkcjonowaniawśrodowi-
skuotwartym(pozwolnieniuzwięzienia)wsposóbnienaruszającyprzepisów
legislacyjnych.Osiągnięcietegoceluchroniniegdysiejszegoprzestępcęprzedre-
cydywą.Natomiastcelmaksimummożnazdefiniowaćjakotakistanosobowości
pensjonariuszazakładukarnego,którypozwolimufunkcjonowaćwspołeczeń-
stwienietylkowsposóbnieignorującyzasadprawnych,leczjednocześnieprze-
strzegającywieluistotnychdlaspołeczeństwaprawidełmoralnych.Mieczysław
Cioseknatomiaststoinastanowisku,że
6Z.Bugajski:Kalendarzfunkcjonariusza...,dz.cyt.,s.144–145.
7L.Rabinowicz:Podstawynaukiowięziennictwie.Warszawa1933,s.100.
8Ustawazdnia6czerwca1997roku–Kodekskarnywykonawczy(Dz.U.Nr90,poz.557zpóźn.zm.),
art.67§1–3.
9M.Konopczyński:Metodytwórczejresocjalizacji.Warszawa2007,s.13.
10H.Machel:Więzieniejakoinstytucjakarnairesocjalizacyjna.Gdańsk2003,s.21.
