Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Królewskiwizerunek
WielkaBrytaniapodwielomawzględamijestkwintesencjąnowoczesnejmo-
narchii.WładzęustawodawcząpełnitamdwuizbowyParlament-choćnominal-
niesuwerenmanadnimzwierzchniąrolę,ażadnaustawaniewejdziewżycie
bezjegopodpisu.Władzawykonawczaznajdujesięwrękachrząduutworzonego
przezczłonkówpartiipolitycznej,którazwyciężywwyborachparlamentarnych
-choćzgodniezprawemzarównopremier,jakiposzczególniministrowiesą
mianowaniosobiścieprzezmonarchę.Władzęsądownicząsprawujesystemnie-
zależnychsądów-jednakowożferującychwyrokiwimieniuJejKrólewskiejMo-
ści.Mimopozorówwładzy,faktycznefunkcjekrólabądźkrólowej-rozszerzone
najczęściejnanajważniejszychczłonkówichrodziny-sączystoreprezentacyj-
ne.Przyjmowanieoficjalnychgości,odwiedzaniewszelkiegorodzajuinstytucji
inadawanietytułówzazasługitogłównezajęciakrólowej.
Dzisiejszyukład,wktórymdziedzicznagłowapaństwastanowibardziejsym-
bolniżrealnyurząd,ukształtowałsięuzaranianowoczesnościibyłkonsekwencją
burzliwychzmianspołecznychprzełomuosiemnastegoidziewiętnastegowieku,
pogłębionychpóźniejprzezepokęwiktoriańską.Rewolucjaamerykańska,skiero-
wanaprzeciwkosłabemuipodupadającemunazdrowiukrólowiJerzemuIII,pod-
kopałafundamentywładzykrólewskiej,delegującrealnepodejmowaniedecyzji
wręceministrów.Rewolucjaprzemysłowa,któraprzekształciłaWielkąBrytanię
wnajnowocześniejsząinajbogatszągospodarkęówczesnegoświata,doprowadziła
dowykształceniasięklasyśredniejjakonowej-icorazzamożniejszej-warstwy
społecznej,zdolnejkonkurowaćowpływyzposiadającymiarystokratycznetytuły
obszarnikamiziemskimi.Ostatecznierewolucjafrancuska1789rokunadałatej
nowejklasieniebagatelneznaczeniepolityczne,któreodbiłosięechempocałej
Europie,ustalającnowyporządekspołeczny.
SpadkobierczyniJerzegoIII,jegownuczkaWiktoria,obejmującatronpotrwa-
jącymkilkadziesiątlatkryzysiedynastycznym,jakonastępczyniswoichdwóch
niepopularnychstryjówmusiaładostosowaćsiędonowejrzeczywistości,oile
zależałojejnautrzymaniumonarchiijakosystemu.Młodainiedoświadczo-
naosiemnastoletniakrólowazdałasięnaradywytrawnychpolityków,którzy
pomoglijejstworzyćnowywizerunekrodzinykrólewskiej.Wizerunek,który
poddaniWiktoriigotowibylizaakceptowaćipokochać.Pomimolicznychbłę-
dów,którychnieustrzegłasiękrólowa,tenobraz,wykreowanynapoczątkujej
panowania,stanowiłdlaniejźródłooparciawczasachpolitycznychzawirowań.
WzmocniłpoczuciepatriotyzmuwśródBrytyjczyków,coostatecznieznalazło
wyrazwniezwyklehucznychobchodachpięćdziesiątejisześćdziesiątejrocznicy
panowaniaWiktorii.
20
ZmierzchHanowerczyków
Abyzrozumiećznaczenie,jakiedlahistoriiWielkiejBrytaniimakrólowaWik-
toria,wartoprzyjrzećsiędynastii,wktórejprzyszłanaświat.Osiemnasto-
letniaWiktoriawstąpiłanatronjakoprzedstawicielkadomupanującegood
