Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wtymzakresie.Bezowocneokazałysięstaraniaorganizacjirządowych,abywyjaśnić
krzywdyiszkodyodniesionewwynikuprzestępstwzwiązanychzokolicznościami
ekonomicznymi.
JakdowodząR.I.MawbyiS.Walklate,odczasuzałamaniasiępaństwadobrobytu
ofiarydoznałyrekonstrukcjijakokonsumenciusługwymiarusprawiedliwości
87
.Wtym
kontekścieofiarastałasięneutralnymnabywcąusług,państwozaśneutralnymichdo-
stawcą.Jesttojednakiluzjaneutralności,któramaskujeukryteekonomiczneiideolo-
giczneagendy.R.Levitas,J.YoungiR.Matthewstwierdzą,żeredystrybucyjnymodel
społecznejsprawiedliwościupadłizostałzastąpionymodelemspołecznejintegracji
koncentrującymsięnazatrudnieniujakodrodzespołecznejinkluzji.Wtymkontekście
łatwiejocenićrozwiązaniazmierzającedozredukowaniabądźwyeliminowania
ekonomicznychnierówności88.
Ekonomicznenierównościrzeczywistościąspołecznąijakotakiepowinnybyć
przedmiotemzainteresowaniawiktymologów.Fakt,żeideologiaredystrybucjizbankru
-
towała,nieoznacza,żeniemożnaprzyjrzećsięnierównościomzróżnychperspektyw.
Naprzykładistniejewyjaśnieniewspomnianejredukcjiprzezzmianywspołeczeństwie
idącekuneoliberalizmowiiskoncentrowaniusięnacechachindywidualnych,pomija-
jącychstrukturalneocenyzachowań89.Wtychwarunkachnależałobypomyślećtakże
ocechachofiar,zwłaszczaichpredyspozycjidonarażaniasięnaryzyko.
Każdyzomówionychczynników:wiek,płeć,pochodzenieetniczneistatusekono-
miczny,wydobyłcechyszczególnenależącedokontekstu,którekształtowały,ukierun-
kowywałyiwpewnymsensieograniczałybadaniawtejdziedzinie
90
.Żadnapojedyncza
cechaosobyniemożekształtowaćjejdoznaniawiktymizacji,copotwierdzaprawie
każdyobserwującywiktymizację
91
.Zredukowaniedoświadczeńdojednegoczynni-
kaprowadzidoniepowodzenia,gdyżignorujeistnienieróżnicmiędzypodgrupami
zbudowanymizkombinacjitychczynników92.Dlategobardzotrudnoodejśćodtego
szablonuimówićwnowysposóbowiktymizacji.
Celemprzedstawionejdyskusjiopodatnościnawiktymizacjębyłokrótkieomó-
wienietejpodatnościwzwiązkuzryzykiemikrzywdąorazrozważenie,jakiwpływ
mogąwywieraćnaniąwarunkispołeczneiekonomiczne.
Oczywiściekażdyztychczynnikówindywidualnychmożemiećzastosowaniedo
wszystkichkategorii(wiek,płeć,pochodzenieetniczne,statusekonomiczny),aleogól-
niechodziowykazanie,żewynikibadańofiariichpodatnościnastaniesięofiarą
87
R.I.Mawby,S.Walklate,CriticalVictimology:InternationalPerspective,London1994.
88
R.Levitas,TheInclusiveSociety?SocialExclusionandNewLabour,Basingstoke1998;J.Young,R.Matthews,
Newlabour,crimecontrolandsocialexclusion,w:TheNewPoliticsofCrimeandPunishment,red.R.Matthews,
J.Young,Cullompton2003.
89
P
.O’Malley,Risk,UncertaintyandGovernment,London2004.
90
A.K.Bottomley,K.Pease,CrimeandPunishment:InterpretingtheData,Buckingham1986.
91
S.Walklate,Gender,CrimeandCriminalJustice,Cullompton2004.
92
A.Crawford,T.Jones,T.Woodhouse,J.Young,TheSecondIslingtonCrimeSurvey,London1990.
Potencjałwiktymogennyipodatnośćwiktymizacyjna
51