Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
23
JoeChristmasnigdzienieznajdujemiejscanarasistowskimPo-
łudniuikończyzlinczowanyprzeztłum.Wychowanywkulcie
mitupatriarchalnegohonoruQuentinCompsonniejestwstanie
zaakceptowaćzhańbieniasiostryipopełniasamobójstwo,aHen-
rySutpenzabijaswegoprzyrodniegobratawprzekonaniu,że
wjegożyłachpłyniekrewczarnychprzodków.JakująłtoByron
BunchwŚwiatłościwsierpniu:nCzłowiekmożemówićotym,
jakbardzobychciałuciecodinnychżyjących.Aletoumarlirobią
mukrzywdę.Toodumarłych,którzyleżąspokojnieiniestarają
sięgozatrzymać,człowiekniemożeuciec”36.
ZdrugiejjednakstronyFaulknerwielokrotniepodkreślał
wiaręwsprawcząmocczłowieka.Kartyjegopowieścisąpełne
tych,którzytrwająwbrewprawomprzeszłościinieprzyjaznym
siłomspołecznym.Częstosątokobietywiodąceżycienamargi-
nesachspołecznychczystaroświeccystarzykawalerowietacyjak
ByronBunchczyGavinStevens.SłynnamowanoblowskaFaulk-
nera,wktórejpatosocierasięośmieszność,potwierdzajegowia-
ręwjednostkę:nOdmawiamzaakceptowaniakońcaczłowieka”37.
Problemwtym,żegórnolotnedeklaracjenoblistyprzywo-
łująceduchaepokinaiwnegohumanizmuidentyfikowanego
wPolsceztwórczościąHenrykaSienkiewicza-któregoPana
WołodyjowskiegoFaulknerwmłodościpodziwiał38-mająobec-
niemuzealnywydźwięk.Niebrzmiądobrzewczasach,którepo-
budzająapokaliptycznewizjekońcaZiemiioskarżajączłowieka
oniszczenieplanetywimięwiarywswojąsiłęisprawczość.Czy
Faulknermajeszczecośdozaoferowanianowejgeneracjiczytel-
niczejzniepokojempatrzącejnazmianyklimatyczneidewasta-
cjęnaturywimiętriumfalnegomarszuczłowieka?Czyjegoreto-
rykaniepodważalnejwiarywczłowiekaijegocentralnemiejsce
wświeciemożerezonowaćzczytelnikiemwsłuchanymwteorie
posthumanizmu?CzyjestmożliweponowneodczytanieFaulkne-
rananowychwarunkach?
36WilliamFaulkner,Światłośćwsierpniu,przeł.MaciejSłomczyński
(Warszawa:Czytelnik,1998),s.60.
37WilliamFaulkner,mowanoblowska,https://www.nobelprize.org/prizes/
literature/1949/faulkner/speech/;datadostępu:10grudnia2021.
38Faulkner,Listy,s.180.
