Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wałW
.Kamieniecki,
7
alezakresjegowładzy–cowyraźniewidaćjużwźró-
dłachpochodzącychodczasówGiedymina–wznacznysposóbodbiegałod
wszelkichwspółczesnychstandardóweuropejskich.
Byłato,cotrzebapodkreślićkategorycznie,władzaniepodzielna.Edvar-
dasoviGudavičiusovinieudałosięudowodnićhipotezy,żelitewskisystem
władzyopierałsięnawspółrządachksięciagłównegoijegosubmonarchy,
księciatrockiego.AnalogiadoczasówwspółpracyOlgierdaiKiejstuta,któ-
rąprzekonywającotłumacząinnewzględy,niepomaga,bypodtrzymaćsu-
gestięolitewskimsystemierządówdiarchicznych.Obokinnychargumen-
tów,rozstrzygająceznaczeniema,jaksięzdaje,odwołaniedowielkoksiążę-
cychrządówJagiełły,przyktórymksięciemtrockimpozostawałSkirgiełło.
Niemabowiemnajmniejszychwątpliwości,żetenostatniniebyłlitewskim
submonarchą.
8
Panującemupodporządkowanibyli,itodośćściśle,wszyscypoddani,
niewyłączającztegoczłonkówrodupanującego.Oczywiście,otychostat-
nichwielkiksiążęmusiałwodpowiednisposóbdbać,uposażaćich,trakto-
waćinaczejniżpozostałychprzedstawicielielitywładzy,wykorzystywaćdo
zarządurozszerzającegosięterytoriumpaństwa,aleteżwkażdejchwili,na
7
W
.Kamieniecki,SpołeczeństwolitewskiewXVwieku,Warszawa1947,s.21;polemika
H.Łowmiańskiego,Zzagadnieńspornychspołeczeństwalitewskiegowwiekachśrednich,
[w]tegoż,Prusy-Litwa-Krzyżacy,wyborudokonał,opracował,wstępemiposłowiem
opatrzyłM.Kosman,Warszawa1989,s.266nn.
8
E.Gudavičius,PopovodutaknazyvajemojDdiarchii”vVelikomKnjaźestveLitovskom,
[wo]Feodalizmvbaltiskomregione.Sborniknaučnychtrudov(Feodălismusbaltias
regionă.Zinătniskoraksukrăjums),Riga1985,s.35–44.Tęhipotezęzaaprobowali
np.A.Nikžentaitis,Gediminas,Vilnius1989,s.12;tenże,DiefriedlichePeriodein
denBeziehungenzwischendemDeutschenOrdenunddemGroßfürstentumLitauen
(1345–1360)unddasProblemderChristianisierungLitauens,DJahrbücherfürGe-
schichteOsteuropas”,41,1983,Hf.1,s.6,8;tenże,Litwaizakonkrzyżackiwkońcu
XIIIiwpierwszejpołowieXIVw.(1283–1345),[wo]Ekspansjaniemieckichzakonów
rycerskichwstrefeBałtykuodXIIIdopołowyXVIwieku.,red.M.Biskup,Toruń1990,
s.135–136;J.Tęgowski,Pierwszepokolenia,s.17;tenże,SprawaprzyłączeniaPodola
doKoronyPolskiejwkońcuXIVwieku,DTekiKrakowskie”,5,1997,s.160;tenże,Czy
KiejstutGiedyminowiczbyłdwukrotnieżonaty?,DPrzeglądWschodni”,5,1998,z.3,
s.411;tenże,ZagadnieniewładzywWielkimKsięstwieLitewskimwokresiemiędzy
uniąkrewskąazgonemSkirgiełły(1385–1394),ZH,66,2001,z.4,s.12.Polemika
J.Nikodem,Jedynowładztwoczydiarchia?Przyczynekdodziejówustrojuwielkiego
księstwalitewskiegodokońcaXIVwieku,ZH,68,2003,z.4,s.7–30.
15
