Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
rzytychżedziełczęstoodpowiadalinapismaswoichprzeciwników,chociażbywprzy-
padkudziełMaimbourgaiDrelincourta.Wdziełachtychautorzypróbowalibronić
swoichpoglądówwkwestiikataryzmu,równieżodpierajączarzutyswoichprzeciw-
ników.Wpiśmiennictwiepolemicznymdotyczącymhagiografiirozwijającymsię
główniewXVIIw.wykorzystywanodziełaodnoszącesiędożyciaświętychwalczą-
cychzkatarami.WdziełachtychwykorzystanoprzedewszystkimpostacieLudwika
Świętegoiśw.DominikaGuzmánadlaprzedstawianiaichwalkiprzeciwkokatarom.
Wpiśmiennictwiepolemicznymdotyczącymkaznodziejstwatematkatarówwyko-
rzystanowXVIiwXVIIw.wkazaniachimowach,wwiększościduchownychka-
tolickichirzadziejtychprotestanckich.Wtychpismachprzedewszystkimpróbowa-
noprzekonaćkrólówFrancjidozniszczeniaprotestantówpoprzezprzypomnienie,
jakichprzodkowiezniszczylikatarów.Wpolemicetejprzezcałyczasjejtrwania
zdecydowanienajwięcejbyłodziełapologetycznych,historycznychiteologicznych.
Charakterźródełwykorzystanychwtejpolemiceiichgatunekbyłybardzoróżne,tak
samo,jakokolicznościichpowstaniairóżnorodnośćsamejpolemiki.Istniałyźródła
pisane,któremiałyzdecydowaniepolemicznycharakter,jakrównieżteinnegoro-
dzaju,chociażbyaktyidokumenty,wktórychodnoszonosiędokataryzmu.Dzieła
historycznesłużyłyprzedewszystkimprzedstawianiuhistoriiFrancjiiKościoła,dzie-
łateologiczne-elementówdoktrynjednejzewspólnotbiorącychudziałwtejpole-
mice,dziełaapologetyczne-atakowaniuprzeciwników,dziełahagiograficzne-ży-
wotówświętychmającychstycznośćzkatarami,adziełakaznodziejskie-porówny-
waniuwalkkatolikówzkataramidoichwalkzprotestantami.Większośćomawianych
wmonografiidziełmiałacharakterpolemicznyitylkoczęśćznichodbiegałaodtego
schematu.Niektóredzieła,m.in.HistoiredevariationsdeseglisesprotestantesBos-
suetaiHistoireducalvinismeMaimbourgabyłytakistotne,żedoczekałysięlicznych
odpowiedzi,oraznatężałyzdecydowaniesamąpolemikę.Wmonografiitejmożna
byuwzględnićjeszczewięcejźródełhistorycznychdotyczącychtejpolemiki,które
jednakniewnosiłybydoniejniczegonowegoitylkokopiowałybystanowiskaznaj-
dującesięjużwinnychwykorzystanychźródłach.Bardzowielkailośćdziełpole-
micznychdoczekiwałasięlicznychwydań,copokazywało,jakważnemiejscetapo-
lemikazachowywaławdyskursiepolityczno-religijnym.Ichautorzypragnęliza
wszelkącenęzdyskredytowaćswoichoponentów,bądźoskarżającichokataryzm
(katolicy),bądźteżbiorącsamychkatarówwobronę(protestanci).Autoraminajważ-
niejszychdziełpolemicznych,wktórychwykorzystanotematkatarówbylim.in.Ber-
nardzLuksemburga,Sorbin,Dantécourt,Dupleix,Pictet,Bossuet,Bayle,Claude,
Jurieu,Maimbourg,Schmidt,Peyrat,DrelincourtiWolter.Opróczdziełocharakte-
rzezdecydowaniepolemicznymbyłowieleinteresującychpismniemającychtakiego
charakteru,alewktórychsporyzprotestantamiodgrywaływiększąlubmniejsząrolę.