Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
tów.Polemikatarozpoczęłasiędziękireformacji,zapoczątkowanejwNiemczech,
aleniezyskałatamnaznaczeniuibardzoszybkoograniczyłasięniemalwyłącznie
dowewnątrzfrancuskiej,nacowznacznejmierzewpłynęływojnyreligijneweFran-
cji,wczasiektórychtematkatarówstałsięwtymkrajuniezwykleistotny.Wpływa-
łynaniąm.in.rozwójwXVIw.protestantyzmuwpaństwieWalezjuszów,wojnyre-
ligijneweFrancjiiwydanieedyktunantejskiego,awnastępnymstuleciupowstania
protestanckie,dragonady,odwołaniewspomnianegoedyktupóźniejjeszczerewol-
takamizardóworazprzywrócenieprotestantomweFrancjiswobodywyznania.Bez
znajomościtychprocesówniemożliwebyłobyzrozumienienaturysamejpolemiki.
Obecniefunkcjonujewobiegowejopiniipewna,dośćsporadyczniekrytykowa-
naprzezbadaczyteza,wgktórejkatolicyodXVIdoXIXw.dążylidoutożsamiania
protestantówzkatarami,natomiastwszyscyprotestancizachowywalipodobnone-
gatywnydonichstosunek.Wartozatemzweryfikować,czytezatajestprawdziwa.
Ponieważjednaktematkatarskiwogólnejdyskusjimiędzywyznaniowejbyłdość
marginalny,niewielubadaczypolemizowałoztymitezami.Ztegoteżpowoduspo-
radyczniepodejmowanewtymobszarzebadanianiewielewtymzakresiezmieniły.
Zdecydowanawiększośćbadaczypomijatenobszarstudiów,zadowalającsięobo-
wiązującymiwnauceustaleniamiitylkoniewieluznichpróbujewswoichdocieka-
niachzrozumieć,jakwrzeczywistościsprawysięmiały.Jednaknawetci,którzyzaj-
mująsiętymtematem,koncentrująsięnanimjedyniesporadycznie.Stądteżwkwe-
stiipolemikikatolikówiprotestantówzwykorzystaniemtematukataryzmupojawia
sięwciążwielepytań.Trzebacałyczasodpowiadaćnawielezagadnieńtakichjak
to,czyprotestancimielizwiązekzkatarami,czycibyliichpoprzednikamiiczyist-
niałmiędzynimibezpośrednizwiązek,czykatarzybyliheretykami,atakże,dlacze-
goprotestanciikatolicywykorzystywalitematkatarówwtejpolemiceiktotakna-
prawdęrozpoczął.Pytaniatedotycząnietylkosamejdyskusjiijejstylu,alerównież
wizerunkukataryzmu,któryzniejwypływał,gdyżwznacznymstopniuprzyczyniła
sięonadowykreowaniawizerunkukataryzmu,częstoodmiennegoodrzeczywistego.
Tewszystkieobiegoweopinieikwestiepokazują,jakważnejestpoznaniewizerun-
kukataryzmuwyłaniającegosięzpolemikimiędzywyznaniowej.Aponieważniema
wieluopracowańzajmującychsiętymtematem,topozostajeonwciążmałozbadany.
Chcącpoznaćizrozumiećtenobszarbadań,należałoprzeanalizowaćźródłahisto-
ryczneodnoszącesiędokataryzmupochodząceodXVIdoXIXw.autorstwazarów-
nokatolików,jakiprotestantów.Napotrzebytejmonografiiprzebadanozdecydowa-
ichwiększość,przedewszystkimwkontekściepolemikikatolikówzprotestantami,
atakżewodniesieniudosamychprotestantów.Jedynieczęśćztychżeprzekazówreal-
nieprzyczyniłasiędorozszerzeniaobszaruanaliz.Przechowywaneonewwiększo-
ściwbibliotekachfrancuskich,wtymwBibliothèquenationaledeFrancewParyżu.