Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
ZuwaginadominującywEuropieprzezstuleciamodelpatriarchal-
ny,dośćczęstonacechowanypoglądamimizoginistycznymi,atakże
znikomąliczbęźródełpozostawionychprzezpłećpiękną(wwiększo-
ścinieposiadającąniegdyśumiejętnościczytaniaipisania),kobiety
długoznajdowałysięnamarginesiezainteresowańwiększościbada-
czy.Jeślipoświęcanoimniecowięcejuwagi,dotyczyłotozazwyczaj
tych,którezjakiegośpowoduwyróżniałysięnatledanejspołeczno-
ści.Skupianosięwięcmiędzyinnyminawybranychwładczyniach,
prostytutkach,świętychoraznielicznychuczonych.Jedynąreprezen-
tantkąniższychwarstwspołecznych,któraodpoczątkuwzbudzała
zainteresowaniebadaczy,byławiedźma.MariaBoguckazauważa:
Ozwykłychkobietach,nienadającychsięnabohaterkipoczytnychbiogra-
fii,pisanoniewiele.Wyjątekstanowiłyłczarowniceiichprocesy,które[ł]
odpołowyXIXwiekufascynowałybadaczy.Dziesiątkistudiówirozprawpo-
święconostraszliwemufenomenowiprześladowańczarownic(imniejlicz-
nychczarowników),jakieodschyłkuXVdoschyłkuwiekuXVIIIogarnęły
całąniemalEuropę[ł].Czarownicemająwięcswąbogatąliteraturę1.
Wypowiedźta,opublikowanapodkoniecubiegłegostulecia,jest
dziśwobszarzepolskichbadańwciążaktualna.Jednakżeodnieść
jąmożnatylkodopraczzakresuhistorii.Badaczedziejówrzeczywi-
ściestosunkowoczęstopodejmujątematczarownic,skupiającsięna
obiektywnymimożliwiewyczerpującymprzedstawieniuskalioraz
przebieguprocesówoczarywdawnejPolsce.Osprawachsądowych
związanychzmagiąpisząwspółcześniewnaszymkrajumiędzyinny-
miStanisławSalmonowicz,TomaszWiślicz,WandaWyporska,Łu-
kaszHajdrych,EwaDanowska,MagdalenaKowalska-Cichy,awSta-
nachZjednoczonych–MichaelOstling.JacekWijaczkajestzkolei
jednymznajwiększychautorytetów,jeślichodzioprocesynaobszarze
dawnychPrusKsiążęcych.Coistotne,historycysamipodkreślają,że
wciążniezostałzebrany(iniewiadomo,czykiedykolwiekzostanie)
1M.Bogucka,Kwestiakobiecaokiemhistoryka,„TekstyDrugie.Teorialiteratury,
krytyka,interpretacja”1993,nr4/5/6,s.181.
