Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I
WładysławBieńkowskikrytyk„realnegosocjalizmu”(1906–1991)
roku1921,awięcjeszczetrzylatapozakończeniuIwojnyświatowej.Spowodo-
wanetobyłooczekiwaniemnaodbudowęzniszczonegoprzezdziałaniawojen-
nełódzkiegoprzemysłu,pracawktórymmogłazapewnićjegorodzinieźródło
utrzymania.Doświadczeniedorastanianawsibyłodlaniegobardzoważne,być
możestanowiącistotnąjegoczęść,wpływającąnaosobowośćiświatopogląd.
Obcowanieznaturąuświadomiłomusiłęniezbywalnych,toczącychsięczęsto
pozaludzkąświadomością,mechanizmóworazregulowanychprzezniepraw,
ajednocześnieuwrażliwiłogonapoznanieempiryczne.WracającdoŁodzipło-
nąłżądząwiedzy-pragnąłdowiedziećsięwięcejozjawiskach,którezaobserwo-
wał,atakżezrozumiećto,copozorniezakrytebyłoprzedludzkimokiem.
Jakwspomniałemwcześniej,możliwośćzapewnieniaedukacjiwrodzinie
Bieńkowskichwcaleniebyłaoczywista,cowiązałosięzkosztamifinansowy-
mi,którymskromnieżyjącyJanorazMariannaniebyliwstaniesprostać.Oile
jeszczeprzedwybuchemIwojnyświatowejWładysławuczęszczałdoprzyfa-
brycznegoGimnazjumMęskiegoAleksegoZimowskiegowŁodzi,otylepopo-
wrociedoŁodzikoniecznebyłoznalezieniedlaniegoszkołyniepobierającejod
rodzicówczesnego.Udałosiętowroku1922,kiedyrozpocząłnaukęwszkole,do
którejczęstopowracałwmyślach,podkreślającjejwielkieznaczeniewprocesie
swojejintelektualnejformacji11.Miejsceurzeczywistniającejegomarzeniaopo-
gonizawiedząbyłobowiemszczególne.RodzicezapisaligodoMęskiegoGim-
nazjumMiejskiegowŁodzi.Szkołata,założonawroku1916,zostałastworzona
przedewszystkimpoto,abyzapewnićedukacjębiednej,uzdolnionejmłodzieży
wywodzącejsięznieuprzywilejowanychwarstwspołeczeństwa.Takiepocho-
dzeniespołeczneuczniówdominowałowniejrównieżwczasie,kiedyzaczął
doniejuczęszczaćWładysław12.Gimnazjumnależałodotypuprzyrodniczo-
-matematycznego,cobyćmożeniekorelowałodokońcazzainteresowaniami
Bieńkowskiego,jednakżeówprofilnieoznaczał,żewszkolemarginalizowane
byłyprzedmiotyhumanistyczne.Wręczprzeciwnie.Począwszyodlicznychkół
naukowych,wtymtakżepolonistycznegoifilozoficznego,askończywszynapra-
cującychwniejpedagogach,humanistykarozumianajakorefleksjanadkulturą
11
ArchiwumPaństwowewŁodzi(dalejAPŁ),MGMim.J.PiłsudskiegowŁodzi,Księgagłówna
nr1-874,1.09.191927.09.1926,34,BieńkowskiWładysław(pozycjanr566),b.p.
12
APŁ,MGMim.J.PiłsudskiegowŁodzi,Formularzestatystyczneiogólnewiadomościoszkole
nalata1916–1922,8,DoMinisterstwaWyznańReligijnychiOświeceniaPublicznegowWarsza-
wie,b.d.,k.12.