Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rolaworganizmie
Wodórnależącydomakroelementów,jestpotlenieiwęglutrzecimcodozawartościwagowej
związkiemorganizmówżywych.Wchodziwskładwieluzwiązkówbiologicznieczynnych.
Wpołączeniuztlenemtworzywodę.Wodorowinieprzypisujesiębezpośredniejfunkcji
worganizmieczłowiekaleczpośrednią,gdyżwchodzącwskładniezbędnychfizjologiczniesub-
stancjipośredniopełnibardzoważnąrolęworganizmachroślinizwierząt.Naszczególnąuwagę
zasługująjegolicznepołączeniazwęglem,tlenemiazotem,awięcwęglowodany,tłuszczeibiałka.
Ważnymzwiązkiemchemicznymdlaorganizmuczłowiekajestm.in.alkoholglicerynowy(propa-
no-1,2,3-triol)jakoprekursorwieluszlakówmetabolicznychworganizmachżywych,czyglukoza,
którastanowigłówneźródłoenergiimięśnipodczasruchu.Niektórewęglowodanyzłożone-poli-
sacharydytakiejakskrobia,glikogen,inulina,agar-agar,laminarynasąsubstancjamizapasowymi,
adlaorganizmuczłowiekaprozdrowotnymi,atektórebudująroślinyigrzyby(celuloza,chityna,
pektyny)stanowiąniezbędnybłonnikpokarmowy.
Występowaniewżywności
Wodórjestskładnikiemwody,którastanowiśredniookoło80%zawartościświeżejmasyorgani-
zmówżywych.Występujewewszystkichzwiązkachorganicznychnp.wbiałkach,którychnajlep-
szymźródłemjestmięsoczerwoneibiałe,ryby,owocemorza,jaja,produktymleczne,
atakżenasionaroślinstrączkowych,zbożaorazorzechy.Jestskładnikiemcukrówprostych,takich
jakfruktoza,którawystępujewowocach(m.in.winogrona),sacharoza(cukierużywanydosłodze-
niapotrawinapojów),występującawdużychilościachwtrzciniecukrowejiburakachcukrowych.
Laktoza,należącarównieżdodisacharydówznajdujesięwmleku,ainnydisacharyd-maltozajest
zawartawkiełkującymjęczmieniu.Wodórjestteżskładnikiemtłuszczy.Orzechy,ryby,olejero-
ślinneiniektóremargarynymiękkiezawierajątłuszczenienasyconekorzystnewdiecieczłowieka.
Wodórwykorzystywanyjestwprocesieutwardzaniatłuszczyroślinnychnp.wtrakcieprzekształ-
caniaolejówroślinnychwmargarynę.
Zastosowanie
Wodórwpostacigazowejwykorzystywanodounoszeniasterowców.Jestgazempalnym,który
wodpowiednichwarunkachmożespalaćsięwybuchowo.Gaztenłatwodyfundujeprzezniektóre
metalejaknp.pallad.Wykorzystywanyjestwpalnikachgazowych,wniektórychsilnikachekolo-
gicznych(obecniecorazczęściejwsamochodach,jakoźródłoenergii),atakżewtechnicechroma-
8
